ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

07 Νοεμβρίου 2023 07:42

Καρπενήσι: σαν σήμερα η πυρπόληση της πόλης από τους Ναζί

Ένα από τα πιο φρικαλέα εγκλήματα κατά του αδούλωτου λαού της Ευρυτανίας και της Ελλάδας ολόκληρης διαπράχθηκε στις 7 Νοεμβρίου.

Καρπενήσι: σαν σήμερα η πυρπόληση της πόλης από τους Ναζί
-

Ήταν αρχές Νοέμβρη 1943 όταν οι Γερμανοί Ναζί αποφασίζουν να χτυπήσουν την καρδιά της Αντίστασης, το Καρπενήσι! Πολυπληθείς επίλεκτες γερμανικές μεραρχίες χιλιάδων αντρών των SS και της Βέρμαχτ ξεκινούν ταυτόχρονα από τη Λαμία και το Αγρίνιο υποστηριζόμενες από τεθωρακισμένα και πυροβολικό.

Για μια εβδομάδα ο τόπος μετατρέπεται σε πεδίο πολέμου καθώς μέρα και νύχτα διεξάγονται σκληρές μάχες. Τμήματα του Ε.Λ.Α.Σ αναπτύσσονται γύρω από τους κύριους οδικούς άξονες όπου στήνουν συνεχείς ενέδρες, ανατινάζουν περάσματα και πραγματοποιούν ποικίλα αλλεπάλληλα σαμποτάζ στον εχθρό. Καθ’ όλη τη διάρκεια της σιδερόφραχτης γερμανικής επέλασης, οι ΕΛΑΣίτες χτυπούν ανελέητα σε διαφορετικά κομβικά σημεία (Μακρακώμη, Πλατύστομο, Καμπιά, Βίτολη, Αη Γιώργη, Χάνι Πανέτσου, Ράχη Τυμφρηστού).

Στις 7 Νοεμβρίου του 1943 η πρώτη εισβολή των Γερμανών στη πόλη

Στις 7 Νοεμβρίου 1943, οι Γερμανοί κατορθώνουν, αν και με πολλές απώλειες, να διασπάσουν την άμυνα και να εισβάλλουν στο Καρπενήσι που εν τω μεταξύ, με πρωτοβουλία των αντιστασιακών οργανώσεων, έχει εκκενωθεί από τον πληθυσμό που καταφεύγει στα δάση και σε απομονωμένα μακρινά χωριά επάνω στα βουνά υπό την προστασία των ένοπλων παιδιών του.

7 Νοέμβρη 1943 - Καρπενήσι - Γερμανοί φασίστες

Τα ναζιστικά στίφη του Χίτλερ ξεσπούν στο έρημο Καρπενήσι. Καίνε, λεηλατούν, ληστεύουν την πόλη. Ανατινάζουν το πετρόχτιστο Γυμνάσιο που γίνονταν οι ενθουσιώδεις συσκέψεις της αντίστασης, πυρπολούν τα τρία όμορφα ξενοδοχεία (“Τυμφρηστό”, “Ευρώπη” και “Νέα Υόρκη”) καταστρέφουν πάρα πολλά σπίτια και μαγαζιά αρπάζοντας τα εμπορεύματα.

Ξετρυπώνουν ακόμη και τα πρόχειρα καταφύγια, όπου είχαν κρύψει τα λιγοστά τους υπάρχοντα οι κάτοικοι προτού διαφύγουν, και τα λεηλατούν. Κλέβουν τα τρόφιμα του Ερυθρού Σταυρού, αρπάζουν κοπάδια και αγροτικά προϊόντα τα οποία προωθούν στις αποθήκες τους στη Λαμία.

7 Νοέμβρη 1943 - Καρπενήσι - Γερμανοί φασίστες

Οι ναζί συνεχίζουν την πορεία τους με κατεύθυνση το δρόμο προς το Αγρίνιο. Στην περιοχή του Καλεσμένου συμπτύσσονται με την άλλη γερμανική φάλαγγα που προαναφέραμε και η οποία έρχονταν από Αιτωλοακαρνανία. Να σημειώσουμε εδώ, πως αυτή η δεύτερη φάλαγγα χτυπήθηκε (προηγουμένως) στον Αϊ Βλάση από λιγοστούς ένοπλους Εαμίτες και ηρωϊκούς χωρικούς που με λίγα λιανοντούφεκα κράτησαν τους Γερμανούς και τα τανκς για πολλές ώρες.

Εν τω μεταξύ, τμήματα του ΕΛΑΣ (αφού πρώτα έχουν φροντίσει να φυγαδευτούν στα βουνά όσοι περισσότεροι άμαχοι και γυναικόπαιδα γίνεται) επιτίθενται στους Γερμανούς, σε θέσεις-κλειδιά, προξενώντας τους βαριές απώλειες. Οι ναζί αναγκάζονται να οπισθοχωρήσουν προς Λαμία και Αγρίνιο, αφήνοντας ξοπίσω καταστροφή και όλεθρο. Όμως το ηθικό του περήφανου Ευρυτανικού Λαού παρά τα χτυπήματα δεν κάμπτεται. Ο κόσμος και οι οργανώσεις της αντίστασης επιστρέφουν στον τόπο. Έπιασε χειμώνας, η πείνα θερίζει, δεν υπάρχει όρθιο τίποτε. Όλοι μαζί κόβουν ξύλα και φτιάχνουν πρόχειρα καταλύματα μέσα στα χαλάσματα. Ο κόσμος στέκεται και πάλι στα πόδια του. Τα βάσανα όμως του πολύπαθου Καρπενησίου δεν τελειώνουν το Νοέμβριο του 1943.

7 Νοέμβρη 1943 - Καρπενήσι - Γερμανοί φασίστες

Από τα 1000 πέτρινα σπίτια του Καρπενησίου απομένουν όρθια μονάχα 8

Υπάρχει και θλιβερή συνέχεια. Σε λιγότερο από ένα χρόνο, στις αρχές Αυγούστου του 1944, δηλαδή λίγες δεκάδες μέρες πριν την απελευθέρωση, τα φασιστικά καθάρματα επελαύνουν για δεύτερη φορά στην πόλη μας. Από τρία μέτωπα αυτή τη φορά : από Λαμία, Αγρίνιο και Άμφισσα. Στόχος τους να διαλύσουν τον ΕΛΑΣ αλλά και να πλήξουν τις βάσεις υποστήριξής του στα χωριά, ούτως ώστε να εξασφαλίσουν την όσο το δυνατόν καλύτερη και ανενόχλητη σύμπτυξή τους προ της αποχώρησής τους από την Ελλάδα. Πιο επανδρωμένοι από ποτέ, με 10.000 πάνοπλους στρατιώτες, 500 αυτοκίνητα, πλήθος αρμάτων μάχης, βαρύ πυροβολικό και μαζί με χαφιέδες ταγματασφαλίτες, εξαπολύουν μία απίστευτης έκτασης συντονισμένη επίθεση. Από την άλλη πλευρά 3.000 περίπου διαλεχτοί Ελασίτες, νεαροί Επονίτες και αποφασισμένοι εφεδροελασίτες, αναπτύσσονται σε διάφορα μέτωπα. Έτσι ο ανταρτοπόλεμος μαίνεται παντού προξενώντας στους κατακτητές αλλού μικρές και αλλού μεγάλες φθορές αλλά -το κυριότερο- επιφέρουν στον εχθρό σημαντικές καθυστερήσεις έως ότου κερδηθεί ο απαραίτητος χρόνος ώστε να προωθηθούν και πάλι οι άμαχοι σε ασφαλείς τοποθεσίες στο εσωτερικό της ορεινής Ευρυτανίας. Προέχει πάνω απ’ όλα η ασφάλεια του λαού. Στις Ράχες Τυμφρηστού γίνεται μακελειό με μεγάλες απώλειες εκατέρωθεν. Εκεί πέφτει νεκρός και ο γερμανός στρατηγός διοικητής του ενός εχθρικού τομέα.

Στις 9 Αυγούστου 1944 οι φασιστικές ορδές εισβάλλουν και πάλι στο Καρπενήσι, ενώ οι δυνάμεις της αντίστασης ανασυγκροτούνται στα βουνά προετοιμάζοντας την αντεπίθεσή τους. Οι ναζήδες, αγριότεροι και πιο αιμοβόροι από ποτέ, ισοπεδώνουν τα πάντα! Για αρκετές ημέρες, έως και τις 13 Αυγούστου 1944, ειδικά συνεργεία καταστροφής πυρπολούν από άκρη σε άκρη ολόκληρη την πόλη. Από τα χίλια σχεδόν πανέμορφα πέτρινα σπίτια του Καρπενησίου, που έγιναν με το μόχθο και το αίμα των ξενιτεμένων παιδιών μας, απομένουν όρθια μονάχα 8. Καταστρέφουν και ανατινάζουν τα πάντα! Οικίες, καταστήματα, σχολεία, ιστορικά κτήρια, αρχεία, όλα γίνονται στάχτη στο λυσσασμένο πέρασμά τους. Πυκνοί μαύροι καπνοί βγαίνουν μέσα από τα ερείπια της μαρτυρικής πόλης.

7 Νοέμβρη 1943 - Καρπενήσι - Γερμανοί φασίστες

Ο εχθρός δεν μένει μονάχα μέσα στο Καρπενήσι. Εξαπολύει βάρβαρες δολοφονικές επιδρομές και στην ευρύτερη περιοχή της Ευρυτανίας. Το μεγαλύτερο τμήμα από το ιστορικό μοναστήρι του Προυσού πυρπολείται και αυτό, μαζί με έγγραφα και κειμήλια ανυπολόγιστης ιστορικής αξίας.

Ανατινάζουν και το μοναστήρι της Κουμασιώτισσας. Οι ναζί στο αιματοβαμμένο πέρασμά τους καίνε ολόκληρα χωριά. Εδώ θα κάνουμε μία σημαντική παρεμβολή: Σύμφωνα με τα στοιχεία της εφημερίδας “Τα Ψηλά Βουνά” (εκδότης Νίκος Θάνος, Καρπενήσι 1945) σε διάφορες επιδρομές από τους φασίστες κατακτητές, κάηκαν συνολικά και ανά χρονικές περιόδους : στο Καρπενήσι 980 σπίτια, στη Βίνιανη 40, στη Χρύσω 215, στο Μαραθο 36, στο Μικρό Χωριό 110, στο Μεγάλο Χωριό 15, στις Γοργιανάδες 54, στο Βουτύρο 65, στο Νόστιμο 47, στο Κλαυσί 90, στη Μυρίκη 60, στη Μιάρα 15, στη Λάσπη 195, στο Καλεσμένο 65, στο Κρίκελλο 161, στη Δυτική Φραγκίστα 132, στην Ανατολική Φραγκίστα 72, στην Επισκοπή 45, στο Στένωμα 4, στον Ασπρόπυργο 3, στον Τυμφρηστό 130, ακόμη 7 σχολεία, 1 εκκλησία, 172 αχυρώνες κλπ.

7 Νοέμβρη 1943 - Καρπενήσι - Γερμανοί φασίστες

Ο ΕΛΑΣ ανταποδίδει τα χτυπήματα μέσα στις κλεισούρες και τις στενωπούς της δύσβατης ευρυτανικής γης (…). Έτσι τελικά υποχωρούν ντροπιασμένοι προς Αγρίνιο και Λαμία αντίστοιχα, αφήνοντας πίσω τους 700 νεκρούς και 1500 τραυματίες. Ο ΕΛΑΣ από την πλευρά του έχει απώλειες 300 νεκρούς και λαβωμένους.

Και πάλι όμως οι Ευρυτάνες κατορθώνουν, έστω και με τόσο βαρύ τίμημα, να επανακάμψουν στο Καρπενήσι και στα χωριά τους και σαν αληθινοί λεβέντες να στήσουν ξανά τη ζωή τους πάνω στα ερείπια και την καταστροφή. Η Ευρυτανία δεν λυγά!

7 Νοέμβρη 1943 - Καρπενήσι - Γερμανοί φασίστες

7 Νοέμβρη 1943 - Καρπενήσι - Γερμανοί φασίστες

Πηγή: www.eyrytixn.blogspot.com

Ειδήσεις σήμερα: 

Πυροβολούσε στον αέρα σε κοινωνική εκδήλωση

Εορτολόγιο - 7 Νοεμβρίου: Ποιοι γιορτάζουν σήμερα

Καιρός: αίθριος και αφρικανική σκόνη την Τρίτη

12345   8910
  Ακολουθήστε το antenna.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις!
 Απαγορεύεται η αναπαραγωγή του παρόντος άρθρου, χωρίς αναφορά στην πηγή antenna.gr (με ενεργό σύνδεσμο προς το antenna.gr)