Γενικά

“Νεκρό” το Opportunity της NASA

Το ρομποτικό ρόβερ δεν «επικοινωνεί» εδώ και μήνες με την Γη.

Το ρομποτικό ρόβερ Opportunity (Ευκαιρία), το οποίο έχει σιγήσει στον Άρη εδώ και μήνες, ξεμένει από χρόνο και δεν θα έχει πολλές ακόμη ευκαιρίες σωτηρίας, καθώς η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA) έδωσε προθεσμία μόνο 45 ημερών, προτού σταματήσει τις προσπάθειες επικοινωνίας μαζί του και το θεωρήσει χαμένη υπόθεση.

Μια τεράστια αμμοθύελλα έχει σκεπάσει τον γειτονικό πλανήτη από τις 30 Μαΐου, κάτι που έχει οδηγήσει το ρόβερ σε αναγκαστική πολύμηνη σιωπή. Τελευταία πάντως ο ουρανός του Άρη έχει αρχίσει να καθαρίζει, πράγμα που μπορεί να επιτρέψει σε αρκετό φως του Ήλιου να φθάσει στο Opportunity και να επαναφορτίσει τις μπαταρίες του, ώστε να «αναστηθεί».

Η NASA σκοπεύει να δώσει ένα σχετικά σύντομο χρονικό περιθώριο 45 ημερών, προτού παρατήσει τις προσπάθειές της να το επαναφέρει στη ζωή. Το ρόβερ, που λειτουργεί αποκλειστικά με ηλιακή ενέργεια, έχει χάσει επαφή με τη Γη, καθώς η αρειανή αμμοθύελλα έχει μπλοκάρει τουλάχιστον το 99% του ηλιακού φωτός που φθάνει στην επιφάνεια του «κόκκινου» πλανήτη και στα ηλιακά πάνελ του ρόβερ.

Οι μηχανικοί του Εργαστηρίου Αεριώθησης (JPL) της ΝΑSA στην Πασαντίνα της Καλιφόρνια, με επικεφαλής τον Τζον Κάλας, οι οποίοι το κατασκεύασαν και είναι υπεύθυνοι για το Οpportunity, θα αρχίσουν να στέλνουν ξανά σήματα στο ρόβερ μέσω των κεραιών του Δικτύου Βαθέος Διαστήματος της NASA. Αυτό θα κρατήσει για 45 μέρες, οι οποίες δεν έχουν αρχίσει ακόμη να «τρέχουν», επειδή η NASA περιμένει να καθαρίσει λίγο ακόμη ο αρειανός ουρανός.

Αν μετά τις 45 μέρες δεν υπάρξει ούτε φωνή ούτε ακρόαση, πράγμα που πιθανότατα σημαίνει ότι η άμμος έχει προκαλέσει μη αναστρέψιμη βλάβη στο ρόβερ, οι χειριστές θα περιμένουν παθητικά μερικούς ακόμη μήνες και τελικά θα το κηρύξουν κι επίσημα νεκρό μάλλον στο τέλος Ιανουαρίου 2019.

Όμως το σκληροτράχηλο ρόβερ, που βρίσκεται σχεδόν 15 χρόνια στον Άρη, σήμερα είναι ακινητοποιημένο στη λεγόμενη «Κοιλάδα της Επιμονής» - μια ονομασία που ίσως αποδειχθεί σημαδιακή. Και άλλες φορές στο παρελθόν το ρόβερ έχει εκπλήξει θετικά τους χειριστές του στη Γη.

Για τελευταία φορά το Opportunity -το οποίο έφθασε στον Άρη τον Ιανουάριο του 2004- επικοινώνησε με τη Γη στις 10 Ιουνίου. Έκτοτε αγνοείται η τύχη του και εκ των πραγμάτων δεν είναι γνωστό σε ποιά κατάσταση βρίσκεται.

Μεταξύ άλλων, οι επιστήμονες και μηχανικοί της NASA «ποντάρουν» για μια ακόμη φορά στους εποχικούς αρειανούς ανεμοστρόβιλους. Αν κάποιος από αυτούς περάσει κοντά από το ρόβερ, μπορεί να το καθαρίσει από τη σκόνη που έχει επικαθήσει πάνω του - κάτι που έχει ξαναγίνει στο παρελθόν.

Από την άλλη, ακόμη κι αν το Opportunity σπάσει τη σιωπή του και «τηλεφωνήσει» στη Γη, αυτό δεν αποτελεί εγγύηση ότι θα είναι σε θέση επίσης να συνεχίσει τις…βόλτες του, καθώς άλλα ζωτικά συστήματά του μπορεί να έχουν υποστεί ανεπανόρθωτες ζημιές.

Το Opportunity και το δίδυμο Spirit είχαν αρχικά προγραμματισθεί για αποστολές διάρκειας μόνο 90 αρειανών ημερών (κάθε αρειανή μέρα είναι περίπου 40 λεπτά μεγαλύτερη από τη γήινη), χρονικό διάστημα που το μεν πρώτο ξεπέρασε κατά 60 φορές, ενώ το δεύτερο κατά 20 (το Spirit κηρύχθηκε «νεκρό» το Μάιο 2011).

«Σε καταστάσεις όπως αυτή, ελπίζεις για το καλύτερο, αλλά σχεδιάζεις για όλα τα ενδεχόμενα», δήλωσε ο Κάλας.