Οικονομία

Κομισιόν: Εύσημα και παρατηρήσεις στην 13η αξιολόγηση των θεσμών

Σε ποια συμπεράσματα καταλήγει η 13η έκθεση των ευρωπαϊκών θεσμών, στο πλαίσιο της ενισχυμένης εποπτείας. Η δήλωση Σταϊκούρα.

Στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα έχει λάβει τις απαραίτητες ενέργειες για να επιτύχει τις συγκεκριμένες δεσμεύσεις της, παρά τις δύσκολες συνθήκες που συνεχίζουν να δημιουργούνται από την πανδημία, καταλήγει η 13η έκθεση των ευρωπαϊκών θεσμών, στο πλαίσιο της ενισχυμένης εποπτείας.

«Οι ελληνικές αρχές ανέλαβαν συγκεκριμένες δεσμεύσεις σε διάφορους τομείς, ιδίως όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης, την ολοκλήρωση της διοικητικής αναδιοργάνωσης του Ενιαίου Ταμείου Συντάξεων και την απλούστευση της αδειοδότησης επενδύσεων στους συμφωνηθέντες τομείς», επισημαίνει η έκθεση. Η Ελλάδα προχώρησε επίσης σε ευρύτερες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, ιδίως στον τομέα της ψηφιοποίησης, και ξεκίνησε την εφαρμογή του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.

Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί χαιρετίζουν τη στενή και εποικοδομητική δέσμευση των ελληνικών αρχών σε όλους τους τομείς και ενθαρρύνουν τις αρχές να διατηρήσουν τη δυναμική και, όπου χρειάζεται, να ενισχύσουν τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση των καθυστερήσεων που προκαλούνται εν μέρει από την πανδημία. Καθυστερήσεις που παρατηρούνται σε μεταρρυθμίσεις στο χρηματοπιστωτικό τομέα, την πρωτοβάθμια υγειονομική περίθαλψη, το επιχειρηματικό περιβάλλον και τη δικαιοσύνη, καθώς και στους συμφωνημένους στόχους για την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών.

Μακροοικονομικές εξελίξεις  

Η έκθεση επισημαίνει ότι η ελληνική οικονομία διατήρησε την αναπτυξιακή της δυναμική το τρίτο τρίμηνο του 2021 (ανάπτυξη 2,7%), η οποία μεταξύ άλλων υποστηρίχθηκε από τη γρήγορη ανάκαμψη των τουριστικών εισπράξεων. Η πρόσφατη εμφάνιση της παραλλαγής Omicron και η σχετική όξυνση των περιοριστικών μέτρων το Δεκέμβριο του 2021, αναμένεται να έχουν επηρεάσει την ανάπτυξη το τελευταίο τρίμηνο του 2021, αλλά αυτός ο αντίκτυπος αναμένεται να εξασθενίσει σε μεγάλο βαθμό κατά το πρώτο τρίμηνο του 2022. Το πραγματικό ΑΕΠ διαμορφώνεται στο 8,5% το 2021, με την οικονομία να φτάνει στο επίπεδο δραστηριότητας πριν από την πανδημία ήδη το τρίτο τρίμηνο του 2021.

Η ανάπτυξη το 2022 προβλέπεται να έχει εγχώρια κίνητρα, υποστηριζόμενη από την τόνωση από την υλοποίηση των επενδύσεων και των μεταρρυθμίσεων στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Το εξωτερικό περιβάλλον προβλέπεται να παραμείνει υποστηρικτικό, καθώς ο τουρισμός αναμένεται να ανακτήσει σημαντικό μέρος των απωλειών του κατά την πανδημία, ενώ οι εξαγωγές αγαθών πρόκειται να επεκτείνουν τις ισχυρές επιδόσεις τους από πέρυσι. Για το σύνολο του έτους, η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα φτάσει το 4,9% το 2022.

Το τρίτο τρίμηνο του 2021, η απασχόληση αυξήθηκε κατά 4,9%, έναντι 1,9% το δεύτερο τρίμηνο. Ενώ η απασχόληση έχει φτάσει σχεδόν στα προ-πανδημικά επίπεδα, οι απώλειες στο ενεργό εργατικό δυναμικό που υπέστησαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας δεν έχουν ακόμη ανακτηθεί πλήρως. Το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών αναμένεται να ανακάμψει ισχυρά το 2021 και να συνεχίσει να αυξάνεται το 2022.

Η αύξηση των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου οδήγησε την αισθητή αύξηση του πληθωρισμού κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2021, αλλά αυτές οι πιέσεις αναμένεται να αμβλυνθούν αργότερα το 2022 καθώς οι διεθνείς τιμές μετριάζονται . Η Επιτροπή αναμένει ότι ο πληθωρισμός θα κορυφωθεί το 2022, φθάνοντας στο 3,1%.

Δημοσιονομικές εξελίξεις 

Η φθινοπωρινή πρόβλεψη της Επιτροπής προέβλεπε πρωτογενές έλλειμμα (όπως παρακολουθείται υπό ενισχυμένη εποπτεία) 7,6% του ΑΕΠ για το 2021 και 1,2% του ΑΕΠ για το 2022 και πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ το 2023. Όσον αφορά τις εξελίξεις στο από την πλευρά των δαπανών το 2021, η εφαρμογή ορισμένων από τα μέτρα στήριξης έκτακτης ανάγκης ήταν πιο σταδιακή από ό,τι αναμενόταν στις φθινοπωρινές προβλέψεις και έτσι οι πληρωμές αξίας περίπου 0,1% του ΑΕΠ μεταφέρθηκαν από το 2021 στο 2022. Επιπλέον, ορισμένα μέτρα είχαν χαμηλότερο δημοσιονομικό κόστος από αναμενόμενο, μειώνοντας το συνολικό κόστος των μέτρων το 2021 κατά άλλο 0,1% του ΑΕΠ. Ταυτόχρονα, τα κρατικά έσοδα το 2021 ήταν υψηλότερα από τα αναμενόμενα στις φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής κατά σχεδόν 1,2% του ΑΕΠ. Οι δημοσιονομικοί κίνδυνοι παραμένουν υψηλοί. Η αβεβαιότητα για την εξέλιξη της πανδημίας παραμένει ο κύριος βραχυπρόθεσμος παράγοντας κινδύνου.

Ανάλυση βιωσιμότητας χρέους 

Η επικαιροποιημένη ανάλυση δείχνει ότι οι κίνδυνοι παρέμειναν αμετάβλητοι σε σύγκριση με τη 12η έκθεση, αλλά η αβεβαιότητα παραμένει υψηλή. Οι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι για τη βιωσιμότητα του χρέους παραμένουν συγκρατημένοι, ενώ οι κίνδυνοι είναι πιο σημαντικοί μακροπρόθεσμα στα εναλλακτικά σενάρια. Στο βασικό σενάριο, το χρέος μειώνεται από 203% του ΑΕΠ το 2021 σε περίπου 55% του ΑΕΠ το 2060, ενώ οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες παραμένουν κάτω από το 15% του ΑΕΠ μακροπρόθεσμα. Στο σενάριο του υψηλότερου κινδύνου, το χρέος μειώνεται στο 90% του ΑΕΠ έως το 2060 και οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες κυμαίνονται γύρω στο 18% του ΑΕΠ από τη δεκαετία του 2030. 

Μεταρρυθμίσεις 

Διαπιστώνεται ότι οι ελληνικές αρχές ολοκλήρωσαν με επιτυχία συγκεκριμένες δεσμεύσεις στον τομέα της δημόσιας διοίκησης, στην απλοποίηση της αδειοδότησης επενδύσεων στους συμφωνηθέντες τομείς και στον τομέα των μεταρρυθμίσεων της κοινωνικής πρόνοιας. «Οι αρχές ολοκλήρωσαν τη διοικητική αναδιοργάνωση του Ενιαίου Ταμείου Συντάξεων, μετά τη σύσταση και τη λειτουργία όλων των απαιτούμενων τοπικών γραφείων, ενώ σημειώνουν σταθερή πρόοδο στη βελτίωση της υποδομής πληροφορικής του. Η μεταρρύθμιση ολοκληρώνει τις προσπάθειες για την εδραίωση του προηγουμένως κατακερματισμένου συνταξιοδοτικού συστήματος, ενώ προχωρά προς την πλήρη ψηφιοποίηση των δεδομένων του συνταξιοδοτικού συστήματος: αποτελεί επομένως ένα σημαντικό βήμα για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του ελληνικού συνταξιοδοτικού συστήματος», τονίζει η έκθεση.

Επιπλέον, ικανοποιητικά έχει προχωρήσει, μεταξύ άλλων, η εφαρμογή μεταρρυθμίσεων στον τομέα της διαχείρισης των δημοσίων οικονομικών και στην εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών της γενικής κυβέρνησης προς τον ιδιωτικό τομέα και η μεταρρύθμιση της φορολογίας του ΕΝΦΙΑ.

Ωστόσο, καθυστερήσεις σημειώθηκαν σε ορισμένες συγκεκριμένες δεσμεύσεις. Μεταξύ άλλων, το νέο σύστημα είσπραξης πληροφορικής για την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων και η μεταρρύθμιση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.

Τέλος, σχετικά με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια από τον τραπεζικό τομέα, η έκθεση αναφέρει ότι η μείωσή τους συνεχίστηκε κυρίως μέσω του σχήματος Hercules, αλλά παραμένουν ευάλωτα καθώς συνεχίζονται οι καθαρές εισροές μη εξυπηρετούμενων δανείων, αν και μέχρι στιγμής με περιορισμένο ρυθμό. Ο δείκτης των μη εξυπηρετούμενων δανείων διαμορφώθηκε στο 15% σε ατομική βάση τον Σεπτέμβριο του 2021, έχοντας υποχωρήσει σημαντικά από 30,1% στο τέλος του 2020 και 40,6% στο τέλος του 2019, αλλά παραμένει ο υψηλότερος στη ζώνη του ευρώ.

Σταϊκούρας: Εξαιρετικά θετική για τη χώρα η 13η Έκθεση Αξιολόγησης των θεσμών

«Εξαιρετικά θετική για τη χώρα» χαρακτήρισε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας τη 13η Έκθεση Αξιολόγησης των θεσμών στο πλαίσιο του καθεστώτος Ενισχυμένης Εποπτείας, η οποία δημοσιοποιήθηκε σήμερα. Καθώς, μεταξύ άλλων, όπως ανέφερε ο υπουργός, πιστοποιεί ότι η ελληνική οικονομία ανέκαμψε γρήγορα και ισχυρά από την υγειονομική κρίση και ότι οι προοπτικές της παραμένουν ευοίωνες, παρά την υψηλή αβεβαιότητα που προκαλούν διεθνώς ο Covid-19 και οι αυξήσεις τιμών, ιδίως στην αγορά ενέργειας. Προσέθεσε δε, ότι η έκθεση τονίζει και την «ταχεία αντίδραση της κυβέρνησης απέναντι στην εξάπλωση της νέας μετάλλαξης του κορονοϊού και στον, υψηλότερο του αναμενομένου, πληθωρισμό, με νέα στοχευμένη στήριξη».

Στη δήλωσή του, ο κ. Σταϊκούρας έδωσε έμφαση και σε συγκεκριμένα σημεία της έκθεσης, η οποία, όπως είπε:

• Υπογραμμίζει τη σημαντική προβλεπόμενη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος εφέτος, τη δραστική μείωση της ανεργίας, που εκτιμάται ότι θα συρρικνωθεί περαιτέρω το 2022, και την υποχώρηση του κινδύνου φτώχειας το 2020, παρά την υγειονομική κρίση.
• Επισημαίνει την πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει, τον Μάιο, σε νέα αύξηση του κατώτατου μισθού, ώστε να περιορίσει τον αντίκτυπο των αυξήσεων τιμών για τους χαμηλόμισθους.
• Χαιρετίζει την επιτυχή ολοκλήρωση κομβικών δράσεων στους τομείς της δημόσιας διοίκησης και της απλοποίησης των διαδικασιών αδειοδότησης επιχειρήσεων σε κλάδους της οικονομίας, καθώς και την ολοκλήρωση της διοικητικής αναδιοργάνωσης του ΕΦΚΑ και την προώθηση της πλήρους ψηφιοποίησής του.
• Επικροτεί την πρόοδο που επετεύχθη σε καίριες μεταρρυθμίσεις, όπως είναι η μεταρρύθμιση του ΕΝΦΙΑ- η οποία, όπως αναφέρεται, θα διευρύνει τη φορολογική βάση και θα καταστήσει πιο δίκαιο και οικονομικά αποτελεσματικό τον φόρο ακινήτων- η εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς ιδιώτες, η διαχείριση των δημοσίων οικονομικών, μέσω της περαιτέρω βελτίωσης της Λειτουργικής Ταξινόμησης των δαπανών της Γενικής Κυβέρνησης, οι αποκρατικοποιήσεις, η είσπραξη του clawback στον τομέα της Υγείας, το Κτηματολόγιο, η κωδικοποίηση της εργατικής νομοθεσίας και η αντιμετώπιση της διαφθοράς.
• Επιπροσθέτως, διαπιστώνει τη συνέχιση μείωσης των "κόκκινων" δανείων, την ολοκλήρωση όλων των διαδικασιών που προβλέπει το νέο πλαίσιο ρύθμισης οφειλών και παροχής 2ης ευκαιρίας (εξωδικαστικός μηχανισμός, σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης κ.λπ.), την πρόοδο στην ψηφιοποίηση του κράτους και στην υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

«Όλα τα παραπάνω συνιστούν ακόμα μία αναγνώριση της σκληρής και μεθοδικής δουλειάς όλων μας- πολιτών και Πολιτείας- στο πεδίο της οικονομίας, μέσα σε ένα ρευστό διεθνές περιβάλλον συνεχιζόμενων προκλήσεων. Δουλειά που συνεχίζεται χωρίς εφησυχασμό, αλλά με πλήρη επίγνωση των δυσκολιών, με σχέδιο, υπευθυνότητα και εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μας και στις δυνατότητες της χώρας, ώστε να καταστήσουμε την Ελλάδα ολόπλευρα πιο ισχυρή και την οικονομία της πιο δυναμική, παραγωγική, εξωστρεφή και κοινωνικά δίκαιη», κατέληξε στη δήλωσή του ο υπουργός Οικονομικών.

Ειδήσεις σήμερα: 

Δολοφονία Μπακάρι Χέντερσον: Διακοπή της δίκης στο Εφετείο

Θεσσαλονίκη: Τον λήστεψαν μόλις κατέβηκε από το λεωφορείο

Αττική Οδός – “Ελπίδα”: Πρόστιμο εκατομμυρίων ευρώ για το φιάσκο