Υγεία

Αρθροπλαστική ισχίου: Ποιες οι προϋποθέσεις για την επιτυχία της;

Γράφει ο Αθανάσιος Π. Τσουτσάνης, Ορθοπαιδικός Χειρουργός, Διευθυντής ΣΤ’ Ορθοπαιδικής Κλινικής ΥΓΕΙΑ.

Η ολική αρθροπλαστική ισχίου πραγματοποιείται σε περιπτώσεις αρθρίτιδας ή περιπτώσεις καταγμάτων. Σκοπός της επέμβασης είναι η αντικατάσταση  της κεφαλής του μηριαίου οστού με ένα σφαιρικό εμφύτευμα στερεωμένο σε στυλεό και η τοποθέτηση ενός κυπέλιου στη θέση της κοτύλης της λεκάνης. Τα υλικά από τα οποία κατασκευάζονται αυτά τα εμφυτεύματα ποικίλουν, όπως και οι τρόποι στερέωσής τους.

Είναι αποδεδειγμένο ότι είναι μια πολύ ασφαλής χειρουργική επέμβαση, που έχει εξαιρετικά υψηλά ποσοστά επιτυχίας. Η σπάνια πιθανότητα αποτυχίας οφείλεται σε παράγοντες που δεν είναι πάντοτε ελεγχόμενοι, όπως είναι, για παράδειγμα, μια τοπική λοίμωξη, η φυσιολογική φθορά και ένα μετεγχειρητικό κάταγμα. Τότε δημιουργείται η ανάγκη για υποβολή του ασθενή σε αναθεώρηση, δηλαδή μια δεύτερη επέμβαση στο ισχίο. Η αναθεώρηση ενέχει περισσότερους κινδύνους και η επιτυχία της σε ορισμένες περιπτώσεις δεν είναι απολύτως εξασφαλισμένη, καθώς υπάρχουν πρόσθετοι παράγοντες που εμπλέκονται. Έτσι, η μακροβιότητα της αρχικής ολικής αρθροπλαστικής ισχίου είναι το κλειδί για την αποφυγή αυτής της δεύτερης επέμβασης.

Η έρευνα έχει καταλήξει ότι μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας της αρχικής αρθροπλαστικής ισχίου έχουν οι επεμβάσεις που πραγματοποιούνται από ικανούς και έμπειρους χειρουργούς, με μεθόδους που επιφέρουν ελάχιστο τραυματισμό στους παρακείμενους ιστούς και που χρησιμοποιούν αξιόπιστα υλικά.

Στον τελευταίο αυτόν παράγοντα ενέκυψε μια βρετανική μελέτη, μετά τη διαπίστωση ότι τα ποσοστά επιτυχίας των αρθροπλαστικών ισχίου σε ένα συγκεκριμένο νοσοκομείο ήταν πολύ υψηλά, μόνο το 1,7% των ολικών αρθροπλαστικών χρειάστηκε αναθεώρηση, ενώ στα υπόλοιπα νοσοκομεία το ποσοστό αυτό ανερχόταν στο 2,9%. Τα στοιχεία που χρησιμοποίησαν οι ερευνητές προέρχονταν από  650.000 ασθενείς από την Αγγλία και την Ουαλία, που είχαν υποβληθεί στη συγκεκριμένη επέμβαση σε ένα διάστημα 14 ετών.

Από τον έλεγχο που πραγματοποίησαν αντιλήφθηκαν ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2017 είχαν χρησιμοποιηθεί περισσότεροι από 822 διαφορετικοί τύποι εμφυτευμάτων ισχίου, ενώ στο συγκεκριμένο νοσοκομείο μόνο 3.

Λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία, το φύλο και τη γενική υγεία και συγκρίνοντας τα ποσοστά επιτυχίας των αρθροπλαστικών που είχαν πραγματοποιηθεί με εμφυτεύματα αυτών των 3 τύπων διαπίστωσαν ότι δεν υπήρχε διαφορά στη μακροβιότητά τους. Έτσι συμπέραναν ότι για την επιτυχία δεν ευθυνόταν μόνο η ικανότητα του χειρουργού, αλλά και η αξιοπιστία του εμφυτεύματος.

Έχοντας δημοσιεύσει τα ευρήματά τους στο PLOS Medicine, οι ερευνητές από τη Μονάδα Μυοσκελετικών Ερευνών του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ, το Εθνικό Ινστιτούτο Έρευνας για την Υγεία στο Κέντρο Βιοϊατρικής Έρευνας του Μπρίστολ και το Πανεπιστήμιο του Έξετερ, παροτρύνουν τους χειρουργούς να ενημερώνονται για την ποιότητα, αποτελεσματικότητα και τη μακροβιότητα των υλικών που τοποθετούν στην άρθρωση, προκειμένου να ελαχιστοποιείται η πιθανότητα αποτυχίας της επέμβασης. Προτρέπουν δε τους ασθενείς να μη διστάζουν να ζητήσουν προεγχειρητικά πληροφορίες από τον γιατρό τους για τα εμφυτεύματα που θα χρησιμοποιήσει.

Ο τρόπος με τον οποίο θα πραγματοποιηθεί η ολική αρθροπλαστική ισχίου είναι άλλη μια παράμετρος που θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη. Η αποτελεσματικότητα της μεθόδου Αρθροπλαστική Ισχίου με Πρόσθια Ελαχίστης Επεμβατικότητας Προσπέλαση (AMIS) έχει ερευνηθεί, αποδειχθεί και επιβεβαιωθεί ότι συμβάλλει στην επιτυχία της επέμβασης και ο λόγος είναι ότι περνά ανάμεσα από μυϊκούς και νευρικούς ιστούς, χωρίς να τραυματίζει τους παρακείμενους ιστούς. Προσφέρει επίσης μειωμένο κίνδυνο μυϊκού εκφυλισμού και βλάβης σε μαλακά μόρια, ενώ η διατήρηση του αρθρικού θυλάκου μειώνει τον κίνδυνο εξάρθρωσης. Επίσης, εξασφαλίζει το σωστό μήκος του σκέλους, μία επιπλοκή που συχνά προκύπτει όταν η επέμβαση γίνεται με άλλες χειρουργικές τεχνικές.

Η AMIS έχει και πολλά άμεσα οφέλη. Η εξάλειψη της ανάγκης για μετάγγιση αίματος και η μικρότερη τομή προσφέρει μειωμένο μετεγχειρητικό πόνο, ελαχιστοποίηση των πιθανοτήτων για επιπλοκές, συντομότερη παραμονή στο νοσοκομείο (1-2 μέρες) και συνεπώς γρηγορότερη επάνοδο στις καθημερινές δραστηριότητες. Εκτελείται δε μόνο από εξειδικευμένους χειρουργούς με πιστοποίηση, με δοκιμασμένα επί πολλές δεκαετίες αξιόπιστα υλικά.

Συμπερασματικά, καθοριστικό ρόλο για την επιτυχία της επέμβασης έχει τόσο η εξειδίκευση και η εμπειρία του χειρουργού, όσο και τα υλικά που χρησιμοποιούνται. Υπάρχουν, ωστόσο και παράγοντες που επηρεάζουν δυσμενώς την επιτυχία της εγχείρησης που δεν μπορούν να προβλεφθούν ή να διορθωθούν, οι οποίοι δεν είναι άλλοι από τις μετεγχειρητικές επιπλοκές και την προεγχειρητική κατάσταση υγείας του ασθενή.

*Άρθρο του Αθανάσιου Π. Τσουτσάνη, Ορθοπαιδικού Χειρουργού, Διευθυντή ΣΤ’ Ορθοπαιδικής Κλινικής ΥΓΕΙΑ.