Κόσμος

Μέρκελ: Ο Ερντογάν είναι αμφίθυμος και αυταρχικός - Xάρη σε αυτόν δεν “βούλιαξε” η Ευρώπη

Πώς σχολιάζει η Γερμανίδα πολιτικός την σχέση της με τον Τούρκο πρόεδρο. Οι περιγραφές στα απομνημονεύματα της, για τις επαφές με τον Ερντογάν και η αναφορά στον Νταβούτογλου.

Άκουσε το άρθρο

 

 

Ένα μεγάλο κεφάλαιο στο βιβλίο της, στην Τουρκία και στον Ταγίπ Ερντογάν αφιέρωσε η Άγκελα Μέρκελ. Στην Τουρκία πήγε 12 φορές από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά της το 2005, ενώ χαρακτηρίζει τον Τούρκο Πρόεδρο ηγέτη με «αυταρχικές τάσεις». Ξεκινώντας από την 528η σελίδα του βιβλίου, περιγράφει τις επαφές και τις αναμνήσεις της με τον Ερντογάν, ιδίως μετά τη μεταναστευτική κρίση του 2015.

"Απελευθέρωση βίζας ως αντάλλαγμα στο μεταναστευτικό" 

Όπως μεταδίδει η ανταποκρίτρια του ΑΝΤ1 στη Τουρκία, Άννα Ανδρέου, η Μέρκελ εξηγεί ότι κατά τη συνάντησή της με τον Ερντογάν στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) στη Νέα Υόρκη στις 25 Σεπτεμβρίου 2015, αποφάσισαν να συστήσουν κοινή ομάδα εργασίας για τους μετανάστες και ότι ήρθε στην Κωνσταντινούπολη στις 18 Οκτωβρίου 2015 και συναντήθηκε με τον Ερντογάν και τον Αχμέτ Νταβούτογλου, τον τότε πρωθυπουργό, και ότι στις συναντήσεις αυτές εκπόνησαν ένα σχέδιο δράσης για τη μεταναστευτική κρίση. 

"Για τον Ερντογάν, η απελευθέρωση της βίζας ήταν ένα πολύ σημαντικό θέμα ως αντάλλαγμα τη συνεργασία στο μεταναστευτικό πρόβλημα", γράφει η Μέρκελ.

Ο «χρυσός θρόνος» 

Το 2015, η Μέρκελ βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη, καθισμένη δίπλα στον Ερντογάν σε δύο χρυσοποίκιλτες πολυθρόνες στο παλάτι Γιλντίζ, ενώ προσπαθούσαν να καταλήξουν σε συμφωνία για το μεταναστευτικό. Η φωτογραφία αυτή έγινε αφορμή δριμείας κριτικής στη Γερμανία, θυμάται η πρώην καγκελάριος.

«Η επίσκεψή μου στην Κωνσταντινούπολη δέχτηκε σκληρή κριτική. Δύο καρέκλες, ή μάλλον δύο χρυσοί θρόνοι, ήταν υπεύθυνοι. Ο Ερντογάν κάθισε στη μία και εγώ στην άλλη, όχι μόνο για να πάρουν οι φωτογράφοι μια φωτογραφία, αλλά και κατά τη διάρκεια της συζήτησής μας. Σκέφτηκα: "Αυτές είναι υπέροχες", αλλά δεν επικεντρώθηκα στο τί αντιδράσεις θα προκαλούσαν. Αντίθετα, επικεντρώθηκα σε αυτό που ήθελα να πετύχω από άποψη περιεχομένου».

«Αλλά τότε γράφτηκε, "Μια εικόνα αξίζει όσο χίλιες λέξεις", ότι σκύβω μπροστά στον μονάρχη Ερντογάν στο παλάτι του και ότι θα γονάτιζα ακόμα και μπροστά του αν χρειαζόταν. Ήμασταν έτοιμοι να υπογράψουμε μια συμφωνία με την Τουρκία που θα μπορούσε να κρατήσει περισσότερους πρόσφυγες μακριά μας. Ακόμη χειρότερα, επειδή η επίσκεψη πραγματοποιήθηκε δύο εβδομάδες πριν από τις βουλευτικές εκλογές στην Τουρκία, κατηγορήθηκα επίσης ότι χρησιμοποίησα την επίσκεψή μου για να εξασφαλίσω εκλογική υποστήριξη στο Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ερντογάν"», γράφει η Μέρκελ. 

«Φτηνή» κριτική

Ωστόσο, η ίδια υπερασπίζεται τη στάση της: «Βρήκα την κριτική εξωφρενική και εν μέρει ανέντιμη. Από τη μία πλευρά, οι πολιτικοί από αριστερά έως δεξιά έλεγαν δικαίως ότι πρέπει να κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου για να ελέγξω τις ροές των προσφύγων μέσω του Αιγαίου, της Ελλάδας, των βαλκανικών οδών και της Αυστρίας προς τη βόρεια Ευρώπη. Από την άλλη έλεγαν, "μην συνεργαστείς με τον αυταρχικό της Άγκυρας, και αν το κάνεις, ας είναι μακριά από τις εκλογές". Αυτή ήταν μια φτηνή θέση. Κοιτάζοντας το χάρτη και την πραγματικότητα στο Αιγαίο, ήταν σαφές ότι μόνο με την Τουρκία ήταν δυνατόν να ελεγχθούν οι ροές, ότι δεν υπήρχαν περιθώρια καθυστέρησης. Όλα τα άλλα ήταν μια ψευδαίσθηση και δεν παραδόθηκα στις ψευδαισθήσεις».

Μεταναστευτική κρίση: Οι συμφωνίες και οι συμβιβασμοί

Η κρίση του μεταναστευτικού το 2015 ανάγκασε την Ευρώπη να κοιτάξει κατάματα την ανάγκη συνεργασίας με την Τουρκία. Η Μέρκελ, σε συνάντηση με τον Ερντογάν και τον τότε πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου, διαμόρφωσε ένα σχέδιο δράσης που περιλάμβανε την απελευθέρωση βίζας για τους Τούρκους πολίτες ως αντάλλαγμα για την περιορισμό των προσφυγικών ροών.

«Η συμφωνία ήταν απαραίτητη», γράφει η Μέρκελ. «Καμία συνεπής δράση κατά των διακινητών στη θάλασσα, κανένας εντατικοποιημένος έλεγχος και επιτήρηση στα σύνορα, κανένας ψηλός φράχτης, όπως πιστεύουν ορισμένοι, δεν θα μπορούσε να μειώσει τον αριθμό των ανθρώπων που διασχίζουν τα σύνορα. Χωρίς τη συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας, δεν θα είχαμε καταφέρει να μειώσουμε μόνιμα και βιώσιμα τον αριθμό των ανθρώπων που ταξιδεύουν προς το θάνατο και έτσι να βάλουμε τέλος στους φρικτούς θανάτους στο Αιγαίο». 

Οι αντιφάσεις του Ερντογάν

Ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις δεν ήταν εύκολες, και η συνεργασία με τον Ερντογάν είχε αρκετές δυσκολίες.

«Η Τουρκία ήταν τότε η σημαντικότερη χώρα διέλευσης για πολλούς αιτούντες άσυλο που έρχονταν μέσω της βαλκανικής οδού. Η Τουρκία είχε σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει εάν η Ευρώπη ήθελε πραγματικά να αντιμετωπίσει αυτή την πρόκληση. Έτσι διαπραγματεύτηκα με τον πρόεδρο αυτής της χώρας και αντιλήφθηκα ότι ο Ερντογάν είναι ένας πολιτικός που θα μπορούσε να παίξει ρόλο όχι μόνο στην πολιτική για τους πρόσφυγες αλλά σε όλο το πολιτικό φάσμα. Όταν καταλήγαμε σε συμφωνία ήταν πολύ ευγενικός και με αποκαλούσε "αγαπητή μου φίλη". Όταν είχαμε διαφωνίες, μιλούσε συνεχώς εναντίον μου, κάτι τελείως αντιφατικό. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τα πράγματα να σέρνονται για μεγάλο χρονικό διάστημα»

Ερντογάν: Πολιτικός με αυταρχικές τάσεις 

Η Μέρκελ περιγράφει τον Ερντογάν ως πολιτικό με κυκλοθυμικές συμπεριφορές: «Όταν συμφωνούσαμε, ήταν εξαιρετικός και ευγενής, αλλά, όταν διαφωνούσαμε, γινόταν πολύ ανάποδος», σημειώνει, τονίζοντας τη ρευστότητα του χαρακτήρα του.

"Παρεμπιπτόντως, αυτό είναι χαρακτηριστικό των πολιτικών με αυταρχικές τάσεις: Έχουν ατελείωτο χρόνο, όταν σε χρειάζονται. Αντί για ταυτόχρονη μετάφραση, η μετάφραση γίνεται μετά", πρόσθεσε η Μέρκελ.

Η ίδια, πάντως, αναγνωρίζει ότι χωρίς τη συνεργασία της Τουρκίας, η Ευρώπη δεν θα μπορούσε να διαχειριστεί την κρίση.

Έπαινοι για Νταβούτογλου: «Ανοιχτόμυαλος και έμπειρος»

Παρά την κριτική προς τον Ερντογάν, η Μέρκελ γράφει καλά λόγια για τον τότε πρωθυπουργό της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου, τον οποίο περιγράφει ως «ανοιχτό στον κόσμο, με βαθιά γνώση της ιστορίας και ικανότητα στις διαπραγματεύσεις».

Ειδήσεις σήμερα:

ΣΥΡΙΖΑ - Σαρακιώτης: Από σήμερα είμαι ανεξάρτητος βουλευτής (βίντεο)

Λίβανος: Πολίτες επιστρέφουν μαζικά στη χώρα μετά την εκεχειρία (εικόνες)

Ελένη Τοπαλούδη: Σαν σήμερα δολοφονήθηκε η άτυχη φοιτήτρια