Πολιτισμός

Γλυπτά Παρθενώνα: Ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου “σφυροκοπεί” τον Σούνακ

Ποια κριτική ασκεί ο επικεφαλής του Μουσείου στο Βρετανό πρωθυπουργό και τι έγραψαν για τις εξελίξεις, μεγάλα Μέσα Ενημέρωσης της Βρετανίας.

Όπως μεταδίδει ο ανταποκριτής του ΑΝΤ1 στη Βρετανία Θανάσης Τσίτσας, ο Πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου George Osborne μίλησε για τις τελευταίες εξελίξεις γύρω από τα Γλυπτά του Παρθενώνα στο podcast Political Currency που παρουσιάζει με τον πρώην σκιώδη Υπουργό Οικονομικών των Εργατικών Ed Balls. Διαμείφθηκε ο παρακάτω διάλογος:

Τζορτζ Όσμπορν: Το πρώτο πράγμα είναι –θα πρέπει να το πω ως πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου– ότι το αν ο Βρετανός πρωθυπουργός συναντά τον Έλληνα πρωθυπουργό ή όχι, δεν έχει άμεση σχέση με αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε. Το Βρετανικό Μουσείο ιδρύθηκε πριν από 250 περίπου χρόνια, για να είναι ανεξάρτητο από την κυβέρνηση, το σώμα των διαχειριστών είναι ανεξάρτητο. Και όταν ενεργούμε στο πλαίσιο του νόμου, το κάνουμε ανεξάρτητα, και δεν επιδιώκουμε αλλαγή του νόμου, και ως προς το φλέγον ζήτημα του τι θα πρέπει να συμβεί με τα «Ελγίνεια» Γλυπτά –τα γλυπτά που βρίσκονταν περιμετρικά του Παρθενώνα στην Αρχαία Ελλάδα– διερεύνησα με την Ελληνική κυβέρνηση εκ μέρους του Μουσείου, αν μπορεί να επιτευχθεί κάποιου είδους συμφωνία βάσει της οποίας θα περνούν μέρος του χρόνου τους στην Αθήνα και μέρος του χρόνου τους στο Λονδίνο, και (εμείς) θα έχουμε ελληνικούς θησαυρούς που θα εκτίθενται σε μας ως αντάλλαγμα. Και αυτό είναι, νομίζω, κάτι που αξίζει να διερευνηθεί. Και μπορούμε να συνεχίσουμε να το κάνουμε, είτε ο Rishi Sunak συναντήσει τον Έλληνα πρωθυπουργό είτε όχι.

Στην πραγματικότητα, αν μη τι άλλο, τα πράγματα έχουν μάλλον ξεκαθαρίσει από αυτή την εβδομάδα. Προφανώς γνωρίζουμε ότι δεν πρόκειται να λάβουμε ιδιαίτερη υποστήριξη από τη συντηρητική κυβέρνηση. Αλλά στην πραγματικότητα, και ο ηγέτης των Εργατικών Keir Starmer δήλωσε επίσης ότι ενώ υποστηρίζει τις προσπάθειες του Βρετανικού Μουσείου, δεν σκοπεύει να αλλάξει το νόμο. Και αν δεν αλλάξει ο νόμος, τότε δεν υπάρχει καμία προοπτική να επιστραφούν σύντομα στην Ελλάδα –να επιστραφούν χωρίς τίποτα– απλά να παραδοθούν πίσω. Το οποίο ούτως ή άλλως δεν θα ήταν απόφαση του Μουσείου. Έτσι, κατά τη γνώμη, μου ως πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου, είναι ένας ακόμη λόγος για να συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας για την επίτευξη συμφωνίας με τους Έλληνες. Δύσκολο να το κάνουμε, υπάρχει πολλή ιστορία πίσω, αλλά νομίζω ότι αξίζει να προσπαθήσουμε.

Εντ Μπωλς: Και πιστεύετε ότι μπορείτε να τα καταφέρετε;

Τζωρτζ Όσμπορν: Λοιπόν, ξέρετε, θα έλεγα ότι είναι 50:50. Θέλω να πω, υπάρχει λόγος που εδώ και 200 χρόνια οι άνθρωποι διαφωνούν γι' αυτό. Ήταν αμφιλεγόμενο θέμα όταν έφτασαν σε αυτή τη χώρα στις αρχές του 19^ου αιώνα. Ο λόρδος Βύρων, ο διάσημος ποιητής, διαφωνούσε με την έλευσή τους εδώ, αλλά το κοινοβούλιο αποφάσισε να τα αγοράσει από τον λόρδο Έλγιν, ο οποίος ήταν ο Βρετανός πρεσβευτής στην Οθωμανική Αυτοκρατορία εκείνη την εποχή. Και έτσι υπάρχει λόγος που κανείς δεν έχει βρεθεί λύση, αλλά εργάζομαι σκληρά με την ελληνική κυβέρνηση για να προσπαθήσουμε να βρούμε αυτή τη λύση. Ποιος ξέρει; Νομίζω ότι αν υπάρχει καλή θέληση θα έχουμε μια σημαντική εξέλιξη. Αλλά ξέρετε, όπως είπα, δεν θέλουμε να αλλάξει ο νόμος. Και έτσι δεν χρειαζόμαστε ούτε τον συντηρητικό πρωθυπουργό ούτε τον ηγέτη των Εργατικών να παρέμβει ιδιαίτερα. Ξέρετε, συχνά στη ζωή, στην πολιτική, οι άνθρωποι λένε ότι πρόκειται για συνωμοσία, ενώ στην ουσία πρόκειται για ένα λάθος. Και, ξέρετε, νομίζω ότι αν το δείτε αυτό, δεν μου είναι ξεκάθαρο γιατί το Νο. 10 [ενν. της Ντάουνινγκ Στρητ] δεν περίμενε ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός θα ηγείρε το θέμα των «Ελγινείων» Γλυπτών. Ο Μητσοτάκης, ο Έλληνας Πρωθυπουργός θέτει το θέμα των τα «Ελγινείων» Γλυπτών κάθε φορά που έρχεται στη Βρετανία και στη συνέχεια συναντήθηκε με Πρωθυπουργούς όπως με τον Boris Johnson. Στην πραγματικότητα, αν μη τι άλλο ο Μητσοτάκης –με σπουδές στο Χάρβαρντ, αρκετά αγγλόφιλος– μοιάζει αρκετά με τον Rishi Sunak, περιέργως. Είναι αρκετά παρόμοια άτομα της διεθνούς ελίτ... οπότε δεν ξέρω τι περίμεναν. Και σίγουρα δεν είχα ιδέα ότι θα ακύρωνε τη συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό. Μου έφτασε εντελώς ως είδηση... Αλλά προσπάθησα να μάθω τι συνέβαινε. Και άκουσα διάφορες θεωρίες από τους φίλους μου και κάποιοι έλεγαν, «είναι ένα πονηρό σχέδιο για να αποσπάσει την προσοχή από τη διαμάχη με το Συντηρητικό κόμμα γύρω από το μεταναστευτικό και είναι η στρατηγική της νεκρής γάτας» για να χρησιμοποιήσω μια φράση που χρησιμοποιείται μερικές φορές στην πολιτική – που σημαίνει ότι στρέφεις την προσοχή του κόσμου μακριά από μια διαμάχη που έχεις βάζοντας μεταφορικά μια νεκρή γάτα στο τραπέζι. Αυτή είναι λοιπόν μια θεωρία.

Μια άλλη θεωρία είναι ότι απευθύνεται στο Κόκκινο Τείχος. Πρόκειται για το θέμα των πρώην εδρών των Εργατικών στο βορρά. Αν και η ιδέα ότι οι ψηφοφόροι του Κόκκινου Τείχους στο Hartlepool ή το Sedgefield ενδιαφέρονται πραγματικά για το τι θα συμβεί με τα αρχαία αγάλματα του Περικλή… υποψιάζομαι ότι ανησυχούν μάλλον περισσότερο –όπως το έθεσε κάποιος νωρίτερα σήμερα– για το αν θα μπορέσουν να κλείσουν ραντεβού με τον παθολόγο τους πριν από τα Χριστούγεννα. Έτσι, δεν είμαι σίγουρος ότι είναι μια λαμπρή στρατηγική (για την προσέλκυση των ψηφοφόρων) του Κόκκινου Τείχους.

Τίθεται λοιπόν το ερώτημα, μήπως είναι απλώς εριστικό; Είναι απλά μια μικρή νευρική κρίση; Και, νομίζω ότι αν αυτός είναι ο λόγος δεν είναι επειδή ο Μητσοτάκης επρόκειτο να σηκώσει ψηλά το θέμα των «Ελγινείων» Γλυπτών. Είναι επειδή είχε συναντήσει τον Keir Starmer την προηγούμενη μέρα. Και νομίζω ότι στο Νο.10, θυμάμαι όταν ήμουν εκεί το 1996 και το 1997, μπορείς να νιώσεις τη δύναμη να αρχίζει να εξανεμίζεται όταν πλησιάζεις σε εκλογές που ο κόσμος πιστεύει ότι δεν πρόκειται να κερδίσεις. Και σκέφτηκα, ξέρετε, ότι αυτό που έκανε ο Rishi Sunak ήταν να ανοίξει την πόρτα και σίγουρα δεν ήταν αυτό που έπρεπε να κάνει. Σε μια αρκετά καταστροφική γραμμή επίθεσης από τον Keir Starmer στις «ερωτήσεις του πρωθυπουργού» αυτή την εβδομάδα... ποιος από τους δύο ακούστηκε σαν πρωθυπουργός; (σ.σ. παρατίθενται αποσπάσματα από τις δηλώσεις του Βρετανού πρωθυπουργού και του ηγέτη των εργατικών στη Βουλή). Ήταν ο Keir Starmer, μιλώντας για τις συζητήσεις με τον Έλληνα πρωθυπουργό, για σημαντικά διεθνή θέματα.

Και είναι ο Sunak που «σκοράρει φθηνά» και σκέφτηκα ότι αυτό ήταν ένα μεγάλο λάθος, επειδή ο Rishi Sunak –και θα το πω ξανά και ξανά– πιστεύω ότι είναι ένας καλός πρωθυπουργός. Πηγαίνω για ύπνο το βράδυ και ξυπνάω το πρωί ήσυχος που κάποιος λογικός και σοβαρός άνθρωπος κάνει αυτή τη δουλειά στο Νο. 10 μετά από αρκετά χρόνια που δεν συνέβαινε κάτι τέτοιο. Και θα έπρεπε να ενισχύσει το ρόλο του ως το σοβαρό πρόσωπο που φυσικά συναντά έναν άλλο Ευρωπαίο ηγέτη που είναι στο Λονδίνο για να συζητήσουν πράγματα όπως η Ουκρανία ή η ενεργειακή κρίση ή το μεταναστευτικό, με τα οποία η Ελλάδα έχει σχέση. Και αυτό δείχνει και πάλι ότι δεν είναι επικεντρωμένοι στην παροχή μιας συνεκτικής στρατηγικής, η οποία είναι η μόνη ευκαιρία των Συντηρητικών να επιστρέψουν σε αυτή την πολιτική μάχη.

Ας δούμε μερικά από τα δημοσιεύματα των βρετανικών Μέσων Ενημέρωσης σχετικά με το θέμα:

Guardian – άρθρο επικαιρότητας:

Ο Rishi Sunak σνομπάροντας τον Έλληνα ομόλογό του αυτή την εβδομάδα άνοιξε το δρόμο σε μια "συντριπτική γραμμή επίθεσης" από την πλευρά των Εργατικών, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Βρετανικού Μουσείου George Osborne, ο οποίος δήλωσε ότι η διαμάχη ενθάρρυνε το ίδρυμα να προχωρήσει τις συνομιλίες για το δανεισμό των γλυπτών στην Αθήνα.

Η Downing δήλωσε ότι ο πρώην ΥΠΟΙΚ των Τόρις –ως "ιδιώτης"– θα μπορούσε να συνεχίσει τις όποιες συνομιλίες θέλει, αλλά προειδοποίησε ότι βλέπει τις κινήσεις για την απομάκρυνση των γλυπτών από το ΗΒ ως "ολισθηρό δρόμο" που θα μπορούσε να οδηγήσει στην επιστροφή και άλλων αμφισβητούμενων αρχαιοτήτων. Ο Osborne είπε στο podcast του, Political Currency, ότι προσπαθούσε να μάθει τι κρύβεται πίσω από την απόφαση του Sunak να ακυρώσει τη συνάντηση με τον Έλληνα π/θ, Κ. Μητσοτάκη. Είπε ότι εξέτασε θεωρίες, μεταξύ των οποίων ότι επρόκειτο για μια στρατηγική για να αποπροσανατολίσει από τα προβλήματα της κυβέρνησης σε σχέση με τη μεταναστευτική πολιτική και μια προσπάθεια να εντυπωσιάσει τους ψηφοφόρους του "κόκκινου τείχους". "Τότε τίθεται το ερώτημα, είναι απλώς μικροψυχία; Είναι απλά μια μικρή νευρική κρίση; Και, νομίζω ότι αν αυτός είναι ο λόγος, δεν είναι επειδή ο Μητσοτάκης επρόκειτο να θίξει το θέμα των γλυπτών. Είναι επειδή είχε συναντηθεί με τον Keir Starmer την προηγούμενη ημέρα", δήλωσε ο Osborne...

Ο Osborne πρόσθεσε ότι το Βρετανικό Μουσείο δεν προσπαθεί να αλλάξει τον νόμο - μια αναφορά στον νόμο του 1963 για το Βρετανικό Μουσείο, ο οποίος απαγορεύει στο μουσείο να απομακρύνει μόνιμα αντικείμενα από τη συλλογή του - αλλά επιβεβαίωσε ότι είχε συνομιλίες με την ελληνική κυβέρνηση για μια πιθανή συμφωνία. Αυτή θα περιελάμβανε τα Γλυπτά να βρίσκονται σε διαφορετικές χρονικές περιόδους στο Λονδίνο και στην Αθήνα και η Βρετανία να λάβει ως αντάλλαγμα "ελληνικούς θησαυρούς". Ο Sunak προσπάθησε να τραβήξει μια γραμμή κάτω από τη διπλωματική διαμάχη την Πέμπτη - μία ημέρα αφότου κατηγόρησε τον Μητσοτάκη για "κινήσεις εντυπωσιασμού" σχετικά με το θέμα - όταν δήλωσε σε μια επίσκεψη στο Guildford,ότι "εστιάζει σε αυτά που πραγματικά έχουν σημασία για τους ανθρώπους".

Σύμφωνα με πηγές της βρετανικής κυβέρνησης, μπορεί να υπάρξει ένα "ξεκαθάρισμα" με τη συμμετοχή του Sunak και του Μητσοτάκη στη σύνοδο κορυφής του Cop28 στο Ντουμπάι την Παρασκευή. Ωστόσο, υπήρξε νέα κριτική κατά του Sunak από τον επικεφαλής της Ελληνορθόδοξης Αρχιεπισκοπής Αμερικής, Αρχιεπίσκοπο Ελπιδοφόρο, ο οποίος έγραψε στο Twitter ότι "προσέβαλε τους Έλληνες παγκοσμίως".

Evening Standard – άρθρο επικαιρότητας:

Η δήλωση Osborne επιδιώκει να επιτύχει μια συμφωνία όπου τα γλυπτά θα περνούν χρόνο τόσο στο Λονδίνο όσο και στην Αθήνα, με "ελληνικούς θησαυρούς που θα έρχονται σε αντάλλαγμα. Και αυτό είναι, νομίζω, κάτι που αξίζει να διερευνηθεί. Και μπορούμε να συνεχίσουμε να το κάνουμε, είτε ο Sunak συναντήσει τον Έλληνα πρωθυπουργό είτε όχι. Στην πραγματικότητα, αν μη τι άλλο, τα πράγματα έχουν μάλλον ξεκαθαρίσει από αυτή την εβδομάδα. Προφανώς γνωρίζουμε ότι δεν πρόκειται να λάβουμε ιδιαίτερη υποστήριξη από τη συντηρητική κυβέρνηση. Αλλά στην ουσία ο ηγέτης των Εργατικών, Keir Starmer, δήλωσε επίσης ότι ενώ υποστηρίζει τις προσπάθειες του Βρετανικού Μουσείου, δεν σκοπεύει να αλλάξει το νόμο. Και αν δεν αλλάξει ο νόμος, τότε δεν υπάρχει καμία προοπτική σύντομα να επιστραφούν στην Ελλάδα, να επιστραφούν χωρίς τίποτα, απλά να παραδοθούν πίσω, κάτι που ούτως ή άλλως δεν θα ήταν απόφαση του μουσείου. Και έτσι κατά τη γνώμη μου, ως πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου, είναι ένας ακόμη λόγος για να συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας για να καταλήξουμε σε συμφωνία με τους Έλληνες".

Guardian - κύριο άρθρο:

Η μικροψυχία δεν αρμόζει σε έναν πρωθυπουργό. Ίσως η άρνηση του Rishi Sunak να συναντηθεί με τον Έλληνα ομόλογό του αυτή την εβδομάδα να έγινε περισσότερο από υπολογισμό παρά από καπρίτσιο - μια τακτική έκρηξη του θυμικού για να δείξει αποφασιστικότητα όσον αφορά την τύχη των Γλυπτών του Παρθενώνα. Ακόμα κι έτσι όμως, φάνηκε παιδαριώδης. Ο κ. Sunak μπορεί να είχε πράγματι θιγεί από τα σχόλια του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος παρομοίασε την κατοχή των αρχαιοελληνικών Γλυπτών από το Βρετανικό Μουσείο με το να κοπεί στα δύο η Μόνα Λίζα. Αυτή η παρέμβαση μπορεί να είχε αθετήσει δέσμευση να μην αποδυθεί σε μια εκστρατεία για την επιστροφή των γλυπτών κατά την επίσκεψή του στη Βρετανία. Πιθανότατα, υπερέβη ένα όριο που η Ντάουνινγκ Στριτ προέβαλε σε συνομιλίες που ερμηνεύονται διαφορετικά από την ελληνική πλευρά. Όπως και να έχει, η ματαίωση της συνάντησης ήταν μια άκρατα υπερβολική αντίδραση. Είναι αμφίβολο αν το εγχώριο κοινό, ό,τι απόψεις κι αν έχει ο κόσμος για το ζήτημα των γλυπτών, να εντυπωσιάστηκε. Στο εξωτερικό, φαντάζει σαν μια επιστροφή της ευερεθιστότητας και της ανασφάλειας που οι γείτονες της Βρετανίας συνδέουν με το Brexit στην πιο εριστική του φάση. Η εντύπωση αυτή επιτείνεται από την απάντηση του πρωθυπουργού στην μετέπειτα κριτική για την ανεπαρκή διπλωματία του. Στη Βουλή των Κοινοτήτων την Τετάρτη προσπάθησε να αποκρούσει τις ερωτήσεις του Keir Starmer με την κατηγορία ότι ο ηγέτης των Εργατικών είναι υποτελής στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αν ο κ. Sunak πιστεύει ότι αυτό είναι το ισχυρότερο χαρτί του ή, ακόμη χειρότερα, αν έστησε έναν καβγά με ρητό σκοπό να παίξει αυτό το χαρτί, τότε έχει αυταπάτες. Το κρίμα είναι ότι, μέχρι στιγμής, υπήρξε πιο εποικοδομητικός στην ευρωπαϊκή διπλωματία από ό,τι η Liz Truss ή ο Boris Johnson. Η εξομάλυνση των σχέσεων με την ήπειρο, η οποία διευκολύνεται από το πλαίσιο του Ουίνδσορ, είναι ένα από τα λίγα επιτεύγματα του κ. Sunak στην εξουσία. Ο κ. Μητσοτάκης εκπροσωπεί μια κυβέρνηση της κεντροδεξιάς σε μια χώρα του ΝΑΤΟ. Αυτός και ο ηγέτης των Τόρις θα μπορούσαν να βρουν πολλά κοινά σημεία, ενώ θα συμφωνούσαν να διαφωνούν στο προφανές σημείο διαφωνίας. Ένας πιο επιδέξιος πολιτικός από τον κ. Sunak θα μπορούσε να βρει έναν τρόπο να εκφράσει τη δυσαρέσκειά του χωρίς να καταστρέψει την επίσκεψη. Η αδυναμία να σταθμίσει μια διπλωματική επιπλήξη εκφράζει πολιτική αδυναμία και ένα ιδιοσυγκρασιακό ελάττωμα. Η οξύθυμη πλευρά του πρωθυπουργού σπάνια παραμένει κρυμμένη. Φαίνεται στις συνεντεύξεις όταν δεν του αρέσει το ύφος ή η επιμονή των ερωτήσεων. Το χάρισμα μπορεί να είναι υπερεκτιμημένο και δεν συσχετίζεται κατ’ ανάγκη με τις ικανότητες, αλλά η έλλειψη γοητείας είναι σαφές έλλειμμα σε έναν ηγέτη. Η προθυμία του κ. Sunak να θυσιάσει τις σχέσεις με ένα κράτος μέλος της ΕΕ είναι επίσης σύμπτωμα ενστικτωδών ευρωσκεπτικιστικών προκαταλήψεων. Ο πρωθυπουργός ανέβηκε από τις τάξεις ενός Συντηρητικού κόμματος που διαπνέεται από περιφρόνηση για το ευρωπαϊκό εγχείρημα και είναι ιδεολογικά πεπεισμένο ότι η Βρετανία πρέπει να αναζητήσει οικονομικά και στρατηγικά συμφέροντα αλλού. Η πραγματικότητα του Brexit θα έπρεπε να έχει καταρρίψει αυτή την κοσμοθεωρία, αλλά είναι πολύ βαθιά ριζωμένη. Είναι αποκαλυπτικό, για παράδειγμα, ότι ο κ. Sunak δεν έχει επισκεφθεί το Βερολίνο από τότε που έγινε πρωθυπουργός. Μια ορθολογική εκτίμηση των διπλωματικών συμφερόντων της Βρετανίας μετά το Brexit θα είχε δώσει προτεραιότητα στον διμερή διάλογο με τη Γερμανία. Ίσως ο πρωθυπουργός απλώς δεν ενδιαφέρεται, ή ίσως περιορίζει τις επαφές στην ήπειρο από φόβο μήπως ενοχλήσει τους σκληροπυρηνικούς Brexiters. Όπως και να έχει, είναι ένοχος αμέλειας για ένα απαραίτητο συστατικό της δουλειάς του. Στην περίπτωση του κ. Μητσοτάκη, πέρασε από την αμέλεια στον βανδαλισμό. Οι σχέσεις μεταξύ της Βρετανίας και της Ελλάδας θα ανακάμψουν. Η φιλοδοξία του κ. Sunak να ληφθεί σοβαρά υπόψη στην παγκόσμια σκηνή είναι αυτή που έχει υποστεί τη μεγαλύτερη ζημιά.

Guardian, άρθρο γνώμης:

Η διένεξη για τα Γλυπτά του Παρθενώνα είναι κάτι παραπάνω από ανόητη. Ο Rishi Sunak σκούζει "δικά μου, δικά μου" σαν παιδάκι στην παιδική χαρά. Αρνείται ένα φλιτζάνι τσάι με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης γελάει. Το έθνος χασμουριέται – οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι πάνω από τους μισούς χαίρονται να δουν τα Γλυπτά να επιστρέφουν και λίγο πάνω από το 20% θέλουν να παραμείνουν. Κάθε πολιτισμένος Βρετανός γνωρίζει ότι πρέπει να εκτεθούν εκεί που ανήκουν - στην πρώην πατρίδα τους, την Αθήνα. […] Η επιδίωξη του Sunak εξασφάλισης ενός πρωτοσέλιδου την ήμερα γίνεται όσο περνάει ο καιρός όλο και πιο φρενήρης. […] Η αναφορά του Μητσοτάκη ότι τα χωρισμένα γλυπτά είναι σαν τη Μόνα Λίζα κομμένη στη μέση ίσως να είναι υπερβολική. Αλλά όπως γνωρίζει κάθε επισκέπτης της Ελλάδας, αυτό που για τη Βρετανία είναι μια βαρετή σχολαστική διαμάχη, για τους Έλληνες είναι ένα φλέγον αίσθημα πικρίας που δεν λέει να φύγει. Πρόκειται για μια ασύμμετρη διαμάχη. Φυσικά η Βρετανία έχει νομικό τίτλο ιδιοκτησίας επί των αγαλμάτων, αλλά οι νόμοι μπορούν να αλλάξουν. Φυσικά ο Λόρδος Έλγιν πιθανόν να τα έσωσε από την καταστροφή, παρότι αργότερα υπέστησαν ζημιές κατά τον καθαρισμό. Φυσικά ο επαναπατρισμός τους μπορεί να αποτελέσει προηγούμενο, αν το θέλει κανείς, αλλά όχι αν δεν το θέλει. Είναι αλήθεια ότι περισσότεροι άνθρωποι βλέπουν τα γλυπτά στο Λονδίνο απ' ό,τι στην Αθήνα, αλλά δεν τα βλέπουν ολοκληρωμένα. Και τι μ' αυτό; Δεν θα μεταφέρουμε τις πυραμίδες στο Λονδίνο για να έχουμε μεγαλύτερη έκθεση. Το θέμα των γλυπτών αφορά απλά την ακεραιότητα μιας από τις μεγαλύτερες καλλιτεχνικές συνθέσεις της Ευρώπης. Τα αγάλματα αυτά προέρχονται από την πηγή του ευρωπαϊκού πολιτισμού στην πιο διαμορφωτική του στιγμή, τον 5ο αιώνα π.Χ. Αυτή η πηγή βρισκόταν στην Ακρόπολη των Αθηνών, αγναντεύοντας το ηλιόλουστο Αιγαίο με γλυπτό φτιαγμένο από μάρμαρο προερχόμενο από το παρακείμενο βουνό, και όχι φυλακισμένη σε μια κρύα, γκρίζα αίθουσα στο Bloomsbury. [...] Η επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα θα μπορούσε πράγματι να αποτελέσει ένα προηγούμενο, και μάλιστα εξαιρετικό.

Guardian - άρθρο για την αντιπαράθεση στη Βουλή:

Ο Rishi Sunak ενέτεινε τη διπλωματική του αντιπαράθεση με τον Έλληνα ομόλογό του, κατηγορώντας τον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι χρησιμοποίησε το πρόσφατο ταξίδι του στο Λονδίνο για να "κάνει φιγούρα" στο θέμα των γλυπτών του Παρθενώνα.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός δήλωσε στους βουλευτές την Τετάρτη ότι ακύρωσε την προγραμματισμένη συνάντηση με τον Μητσοτάκη στο Λονδίνο την Τρίτη, επειδή ο Έλληνας πρωθυπουργός αθέτησε την υπόσχεσή του να μην χρησιμοποιήσει το ταξίδι ως ευκαιρία για να υποστηρίξει την επιστροφή των γλυπτών.

Στα πρώτα δημόσια σχόλιά του από τότε που ξέσπασε η διαμάχη νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο Sunak επέκρινε ανοιχτά τον Μητσοτάκη, λέγοντας: "Φυσικά είμαστε πάντα ευτυχείς να συζητάμε σημαντικά θέματα ουσίας με τους συμμάχους μας, όπως η αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης ή θέματα όπως η ενίσχυση της ασφάλειάς μας.

"Αλλά όταν έγινε σαφές ότι ο σκοπός της συνάντησης δεν ήταν να συζητηθούν ουσιαστικά ζητήματα του μέλλοντος, αλλά να γίνει επίδειξη δύναμης και να αναμοχλευτούν ζητήματα του παρελθόντος, κατέστη άτοπη".

Μιλώντας το πρωί της Τετάρτης, η Ελληνίδα υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη κατηγόρησε το Ηνωμένο Βασίλειο ότι επέδειξε "βαρβαρότητα" στη μεταχείριση των γλυπτών. "Η Ελλάδα συνεχίζει να συνομιλεί με το Βρετανικό Μουσείο ... αλλά τα γλυπτά είναι προϊόν κλοπής", δήλωσε στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ.

"Βρίσκονται σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο ως προϊόν κλοπής. Η Ελλάδα εντείνει τη διεκδίκησή της, εστιάζοντας στη βαρβαρότητα που υπέστησαν τα γλυπτά όχι μόνο επί Έλγιν, αλλά και κατά τη διάρκεια των χρόνων που εκτίθενται [στο Λονδίνο]", πρόσθεσε, αναφερόμενη σε μια σειρά περιστατικών που, όπως είπε, άφησαν τα έργα τέχνης κατεστραμμένα όσο βρίσκονταν υπό την κηδεμονία του Βρετανικού Μουσείου. Μεταξύ αυτών ήταν και η διαβόητη προσπάθεια τη δεκαετία του 1930 να καθαριστεί η πατίνα των γλυπτών.

Η Downing Street δήλωσε την Τρίτη ότι η απόφαση για την ακύρωση της συνάντησης ελήφθη επειδή ο Μητσοτάκης είχε χρησιμοποιήσει την επίσκεψή του για να αναδείξει το ζήτημα των γλυπτών.

Η Ελλάδα ζητά εδώ και καιρό την επιστροφή τους και χρησιμοποιεί τακτικά τις επισκέψεις στο Ηνωμένο Βασίλειο για να προωθήσει τον σκοπό της.

Η Downing Street δήλωσε, ωστόσο, ότι οι αξιωματούχοι είχαν εξασφαλίσει συμφωνία από την Ελλάδα ότι ο Μητσοτάκης δεν θα το πράξει κατά το ταξίδι του στο Λονδίνο, κατά τη διάρκεια του οποίου συναντήθηκε επίσης με τον Keir Starmer.

Το Νο 10 πιστεύει ότι ο Μητσοτάκης παραβίασε αυτή τη συμφωνία όταν έδωσε συνέντευξη στο BBC την Κυριακή, στην οποία παρομοίασε τη μεταφορά των γλυπτών (στο Βρετανικό Μουσείο) με το να κόβεις της Μόνα Λίζα στη μέση.

Ο Starmer επέκρινε τον Sunak κατά τη διάρκεια των ερωτήσεων του πρωθυπουργού την Τετάρτη, κατηγορώντας τον ότι "έχει χάσει τα λογικά του".

Ο ηγέτης των Εργατικών δήλωσε: "Ο Έλληνας πρωθυπουργός ήρθε στο Λονδίνο για να τον συναντήσει, ένα μέλος του ΝΑΤΟ, ένας οικονομικό σύμμαχος, ένας από τους σημαντικότερους εταίρους μας στην αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης. Αλλά αντί να χρησιμοποιήσει αυτή τη συνάντηση για να συζητήσει αυτά τα σοβαρά ζητήματα, προσπάθησε να τον ταπεινώσει και ακύρωσε την συνάντηση τελευταία στιγμή.

Ο Sunak απάντησε επικρίνοντας τόσο τον Starmer όσο και τον Μητσοτάκη, λέγοντας: "Όταν συγκεκριμένες δεσμεύσεις και συγκεκριμένες διαβεβαιώσεις για το θέμα αυτό δόθηκαν σε αυτή τη χώρα και στη συνέχεια αθετήθηκαν ... Μπορεί να του φαίνεται ξένο [του Starmer], αλλά η άποψή μου είναι ότι όταν οι άνθρωποι δίνουν υποσχέσεις πρέπει να τις τηρούν".

Καλά πληροφορημένοι Έλληνες γνώστες του θέματος χαρακτήρισαν "παράλογο" τον ισχυρισμό ότι είχαν αναληφθεί "δεσμεύσεις", λέγοντας ότι όχι μόνο ο Μητσοτάκης θα αρνιόταν να μη μιλήσει για ένα θέμα που είναι τόσο κοντά στην καρδιά του, αλλά και ότι η Downing Street γνώριζε, ημέρες πριν, την ατζέντα των συνομιλιών, η οποία περιελάμβανε το θέμα μαζί με τη Γάζα, την Ουκρανία, τη μετανάστευση και την κλιματική κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Παρά την πολιτική αντιπαράθεση, οι Εργατικοί και οι Συντηρητικοί έχουν παρόμοια πολιτική όσον αφορά την επιστροφή των γλυπτών. Και τα δύο κόμματα αποδέχονται ότι ο νόμος απαγορεύει τη μόνιμη επιστροφή τους και δηλώνουν ότι δεν σχεδιάζουν να αλλάξουν τη νομοθεσία.

Αξιωματούχοι των Εργατικών δήλωσαν, ωστόσο, ότι αν το Βρετανικό Μουσείο ήταν σε θέση να ολοκληρώσει το είδος της συμφωνίας δανεισμού που υποστηρίζει ο πρόεδρός του, George Osborne, τότε το κόμμα δεν θα σταθεί εμπόδιο.

Ο Starmer δήλωσε την Τετάρτη ότι η διαμάχη ήταν άλλο ένα παράδειγμα της ανικανότητας του πρωθυπουργού. "Είναι ειρωνικό το γεγονός ότι ξαφνικά (ο Sunak) έδειξε τόσο έντονο ενδιαφέρον για τον ελληνικό πολιτισμό, έχει γίνει ο άνθρωπος που έχει το αντίθετο από το άγγιγμα του Μίδα…».

Ο ηγέτης των Εργατικών πρόσθεσε, αναφερόμενος στην πρόσφατη διαμάχη για την υβριστική φρασεολογία του James Cleverly στο κοινοβούλιο: "Ό,τι αγγίζει μετατρέπεται σε ... ίσως ο υπουργός Εσωτερικών μπορεί να με βοηθήσει εδώ".

Financial Times – άρθρο επικαιρότητας:

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Rishi Sunak διέψευσε τις υποδείξεις της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen ότι η «κατεύθυνση της πορείας» είναι να επιστρέψει τελικά η Βρετανία στην ΕΕ.

Ο Sunak φάνηκε προκλητικά ευρωσκεπτικιστής την Τετάρτη, υποδαυλίζοντας τη διαμάχη με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, πρωθυπουργό της Ελλάδας, και διακωμωδώντας τον ηγέτη των Εργατικών Sir Keir Starmer επειδή του αρέσει ο ύμνος της ΕΕ  «Ode to Joy» .

Ερωτηθείς αν ο Sunak πιστεύει ότι η Βρετανία μπορεί να επανενταχθεί στην ΕΕ, ο εκπρόσωπός του δήλωσε ότι ο πρωθυπουργός είναι «επικεντρωμένος στην επίτευξη των πλεονεκτημάτων του Brexit»,  προσθέτοντας ότι πιστεύει σε αυτό «με πάθος».

Ο Sunak ενέτεινε την επίθεσή του στον Έλληνα ομόλογό του για τη διαμάχη σχετικά με τα λεγόμενα “Ελγίνεια” Γλυπτά, λέγοντας ότι ο Μητσοτάκης επέλεξε να «κάνει φιγούρα» για το θέμα αυτό κατά την επίσκεψή του.

Αντί να κατευνάσει τις εντάσεις, ο Βρετανός πρωθυπουργός κατηγόρησε τον Μητσοτάκη ότι αθέτησε την υπόσχεσή του να μην θέσει το θέμα δημοσίως. «Όταν οι άνθρωποι αναλαμβάνουν δεσμεύσεις πρέπει να τις τηρούν», δήλωσε στη Βουλή των Κοινοτήτων.

Ο Sunak είπε ότι ακύρωσε μια διμερή συνάντηση σε σύντομο χρονικό διάστημα επειδή ο Μητσοτάκης προσπάθησε να «κάνει φιγούρα και να αναμοχλεύσει θέματα του παρελθόντος». Η Ελλάδα επιθυμεί όπως τα αντικείμενα, γνωστά και ως Γλυπτά του Παρθενώνα, επιστραφούν από το Βρετανικό Μουσείο στην Αθήνα.

Ο ηγέτης των Εργατικών Sir Keir Starmer δήλωσε ότι ο Sunak «προσπάθησε  να ταπεινώσει» τον Μητσοτάκη. Εκπρόσωπος του Starmer είπε χαρακτηριστικά ότι ο Sunak ήταν «πρόθυμος να χαλάσει μια σχέση με έναν σύμμαχο του ΝΑΤΟ για χάρη ενός πρωτοσέλιδου».

Η απόφαση του Sunak να τροφοδοτήσει μια διπλωματική διαμάχη με έναν κεντροδεξιό Ευρωπαίο ηγέτη και σύμμαχο θεωρείται από τους Εργατικούς ως μια προσπάθεια του πρωθυπουργού να αποσπάσει την προσοχή από τις αποτυχημένες προσπάθειές του να ελέγξει τη μετανάστευση.

Η χρονική στιγμή της διαμάχης είναι περίεργη: Ο Sunak διόρισε αυτόν τον μήνα τον πρώην πρωθυπουργό David Cameron ως υπουργό Εξωτερικών, σε μια κίνηση που ευρέως απεικονίζεται ως μια προσπάθεια να προσδώσει βάρος στη βρετανική εξωτερική πολιτική.

Ο Λόρδος Cameron προσπάθησε την περασμένη εβδομάδα να δώσει έναν νέο τόνο στις σχέσεις με την ΕΕ, λέγοντας ότι είναι «αποφασισμένος» να συνεργαστεί στενά με τις Βρυξέλλες και ότι θέλει το Ηνωμένο Βασίλειο να είναι «φίλος, γείτονας και εταίρος» του μπλοκ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε ότι ο αντιπρόεδρός της Maros Sefcovic θα συναντιόταν  με τον Cameron στις Βρυξέλλες την Τετάρτη, στο πλαίσιο μιας προσπάθειας διαμόρφωσης μιας νέας προσωπικής σχέσης.

Εν τω μεταξύ, η von der Leyen άφησε να εννοηθεί ότι θα ήθελε να δει τη Βρετανία μια μέρα να επανεντάσσεται στην ΕΕ, λέγοντας ότι το πλαίσιο του Windsor που βοήθησε στην επίλυση των εντάσεων σχετικά με την εμπορική συμφωνία της Βόρειας Ιρλανδίας μετά το Brexit σηματοδοτεί «μια νέα αρχή για παλιούς φίλους».

Ερωτηθείσα αν θα ήθελε να δει τη Βρετανία να επιστρέφει στην ΕΕ, η von der Leyen δήλωσε σε εκδήλωση του Politico στις Βρυξέλλες: «Λέω συνεχώς στα παιδιά μου: «Πρέπει να το διορθώσετε. Τα κάναμε θάλασσα. Πρέπει να το διορθώσετε». Έτσι, νομίζω ότι και εδώ η κατεύθυνση του ταξιδιού, κατά την προσωπική μου γνώμη είναι σαφής».

Εκπρόσωπος της von der Leyen δήλωσε ότι τα σχόλιά της σχετικά με το Brexit αφορούσε την γενιά της. «Μιλούσε στην κόρη της και είπε ότι η γενιά της συλλογικά τα έκανε θάλασσα», πρόσθεσε.

Τα σχόλια του Sunak στη Βουλή των Κοινοτήτων την Τετάρτη υποδηλώνουν ότι πιστεύει ότι υπάρχει πολιτικό όφελος από την υποδαύλιση των διαφορών με τις χώρες της ΕΕ και την κριτική στους φιλοευρωπαίους.

Ο Sunak χλεύασε τον Starmer επειδή την περασμένη εβδομάδα χαρακτήρισε την «Ode to Joy» , τον ύμνο της ΕΕ, ως το μουσικό κομμάτι που κατά την άποψή του συνοψίζει καλύτερα τους Εργατικούς.

«Θα υποστηρίζει τις Βρυξέλλες έναντι της Βρετανίας κάθε φορά», δήλωσε ο Sunak.

Ωστόσο, εκπρόσωπος του Starmer δήλωσε ότι οι Εργατικοί δεν είχαν καμία πρόθεση να επανέλθουν στην ΕΕ ή στην ενιαία αγορά.

Ο πρωθυπουργός επέκρινε τον ηγέτη των Εργατικών επειδή ανέφερε ότι δεν θα μπλοκάρει μια αμοιβαία συμφωνία για τον δανεισμό κάποιων από τα γλυπτά του Παρθενώνα στην Ελλάδα, αν αυτό ήταν αποδεκτό από την Αθήνα και το Βρετανικό Μουσείο.

«Κανείς δεν θα εκπλαγεί που υποστηρίζει μια χώρα της ΕΕ έναντι της Βρετανίας», δήλωσε ο Sunak υπό τις επευφημίες των συντηρητικών βουλευτών.

Αξιωματούχος της ελληνικής κυβέρνησης δήλωσε: «Στο πνεύμα των μακροχρόνιων καλών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, τις οποίες σκοπεύουμε να διατηρήσουμε, δεν έχουμε να προσθέσουμε τίποτε άλλο για το θέμα αυτό».

Ειδήσεις σήμερα:

Παναμάς: Παραιτήθηκε ο Υπουργός Εμπορίου

Missing Kid Alert: ανήλικες μπήκαν σε ταξί και εξαφανίστηκαν

Rapid test δωρεάν την Παρασκευή σε 162 σημεία