Υγεία

Αγγειοπλαστική: η πρώτη επιλογή για ασθενείς με στεφανιαία νόσο και οξύ έμφραγμα

Γράφει ο Στέλιος Κωνσταντινίδης, Καρδιολόγος, Διευθυντής Β’ Καρδιολογικής Κλινικής ΥΓΕΙΑ.

Η αγγειοπλαστική είναι μια μη χειρουργική διαδικασία διάνοιξης της στεφανιαίας αρτηρίας, όταν αυτή έχει υποστεί στένωση ή ακόμη και πλήρη φραγή (οξύ έμφραγμα). Με την αγγειοπλαστική αποκαθίσταται η ομαλή κυκλοφορία του αίματος στα στεφανιαία αγγεία και η αιμάτωση των τοιχωμάτων της αριστερής κοιλίας.

Η πρώτη αγγειοπλαστική πραγματοποιήθηκε από τον Andreas Gruentsig το 1977 και αποτέλεσε πραγματική καινοτομία στο χώρο της καρδιολογίας. Από το 1990, όμως και έπειτα η τεχνική εξελίχθηκε και μπορεί να πραγματοποιηθεί σε πολλά αγγεία του σώματος. Στις μέρες μας η συγκεκριμένη μη χειρουργική μέθοδος είναι ευρύτατα διαδεδομένη και αποτελεί την πρώτη επιλογή για ασθενείς που πάσχουν από στεφανιαία νόσο και οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου και διενεργείται από τους καρδιολόγους στο αιμοδυναμικό εργαστήριο.

Αγγειοπλαστική με μπαλόνι: Ποια είναι η διαδικασία;

Πριν την αγγειοπλαστική γίνεται στεφανιογραφία ή διαφορετικά καρδιακός καθετηριασμός για να εντοπιστεί το ακριβές σημείο της βλάβης στο στεφανιαίο αγγείο.

Η αγγειοπλαστική πραγματοποιείται μέσω ενός λεπτού εύκαμπτου σωλήνα, ο οποίος ονομάζεται καθετήρας. Ο καρδιολόγος εισάγει τον σωλήνα είτε μέσω της βουβωνικής χώρας είτε μέσω του βραχίονα και τον οδηγεί προσεκτικά διαμέσω των αρτηριών στη στεφανιαία αρτηρία που έχει υποστεί φραγή ή στένωση. Ο καθετήρας έχει στο άκρο του ένα μπαλόνι, το οποίο διατείνεται πιέζοντας την αθηρωματική πλάκα που έχει σχηματιστεί στα τοιχώματα της στεφανιαίας αρτηρίας. Αφού ο ιατρός διαπιστώσει πως το σημείο έχει ανοίξει επαρκώς, αφαιρείται το μπαλονάκι  και η επέμβαση ολοκληρώνεται.

Αγγειοπλαστική με τοποθέτηση stent (ενδοπρόθεση)

Το stent είναι μια μικρή, μεταλλική πρόθεση η οποία τοποθετείται μόνιμα μέσα στην αρτηρία. Η διαδικασία είναι ακριβώς ίδια με αυτή που περιγράφεται προηγουμένως με τη μόνη διαφορά ότι το μπαλόνι είναι τοποθετημένο μέσα στη μεταλλική πρόθεση (stent). Όταν διασταλεί ανοίγει το stent, το μπαλόνι ξεφουσκώνει και αφαιρείται, ενώ το stent μένει και ασκεί μόνιμα πίεση στο τοίχωμα της αρτηρίας και την διατηρεί ανοιχτή.

Συνήθως η αγγειοπλαστική ολοκληρώνεται με εμφύτευση stent. 

Πότε πραγματοποιείται η αγγειοπλαστική;

Η αγγειοπλαστική με ή χωρίς τοποθέτηση stent πραγματοποιείται όταν o ασθενής:

• κατά την οξεία φάση εμφράγματος του μυοκαρδίου με σκοπό την διάνοιξη της στεφανιαία αρτηρίας που είναι φραγμένη.
• έχει υποστεί έμφραγμα του μυοκαρδίου κατά το παρελθόν και παρουσιάζει ισχαιμία στη δοκιμασία κοπώσεως.
• ταλαιπωρείται από στηθάγχη που δεν υποχωρεί με φαρμακευτική αγωγή. 

Γιατί προτιμάται συνήθως η αγγειοπλαστική με stent;

Η αγγειοπλαστική με stent προτιμάται για:

• Την αποτροπή επαναστένωσης της αρτηρίας
• Την αποτροπή αποκόλλησης μικρών κομματιών αθηρωματικής πλάκας
• Το σφράγισμα τυχόν ανοιγμάτων στα τοιχώματα της αρτηρίας

Σε ποιες περιπτώσεις δεν ενδείκνυται η αγγειοπλαστική;

Η αγγειοπλαστική δεν πραγματοποιείται όταν:

• Δεν υπάρχει ισχαιμία στον καρδιακό μυ
• Δεν υπάρχει στηθάγχη
• Δεν το επιτρέπει η γενικότερη κατάσταση υγείας του ασθενή
• Η ανατομία της αρτηρίας καθιστά την αγγειοπλαστική εξαιρετικά επικίνδυνη

Αγγειοπλαστική και επιπλοκές

Η αγγειοπλαστική είναι πιθανό να συνοδεύεται από ορισμένες επιπλοκές, οι οποίες όμως είναι αντιμετωπίσιμες με την κατάλληλη ιατρική παρέμβαση. Αυτές είναι:

• Αιμορραγία στην περιοχή παρακέντησης
• Βλάβη των αιμοφόρων αγγείων στην περιοχή παρακέντησης
• Αιφνίδιος αποκλεισμός στη στεφανιαία αρτηρία
• Επαναστένωση της αρτηρίας

Άλλες σοβαρότερες επιπλοκές όπως για παράδειγμα οξύ καρδιακό επεισόδιο, είναι εξαιρετικά σπάνιο να προκύψουν.

Η ζωή μετά την αγγειοπλαστική

Θα ήταν ωφέλιμο μετά την έξοδο από το νοσοκομείο, ο ασθενής να υιοθετήσει τις παρακάτω συμπεριφορές προκειμένου να διατηρήσει τα αποτελέσματα για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο διάστημα.

• Άμεση διακοπή καπνίσματος
• Έλεγχος αρτηριακής πίεσης καθημερινά
• Ήπια άσκηση σε καθημερινή βάση
• Μείωση πρόσληψης αλατιού
• Αλλαγή διατροφικών συνηθειών (άπαχο κρέας, ψάρι, κοτόπουλο, φρούτα και λαχανικά)
• Μείωση των επιπέδων χοληστερίνης 

*Άρθρο του Στέλιου Κωνσταντινίδη, Καρδιολόγου, Διευθυντή Β’ Καρδιολογικής Κλινικής ΥΓΕΙΑ.