Πολιτική
Κομισιόν: η Τουρκία απομακρύνεται όλο και πιο πολύ από την ΕΕ
"Χαστούκι" στην Τουρκία από την Κομισιόν. Η έκθεση για την ενταξιακή της πορεία αναφέρει ότι οι προοπτικές ένταξής της στην ΕΕ «συνεχίζουν να επιδεινώνονται».
Της Μαρίας Αρώνη
«Η Τουρκία απομακρύνεται όλο και πιο πολύ από την ΕΕ», επισημαίνει η ετήσια έκθεση προόδου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, η οποία δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Σύμφωνα με την έκθεση που παρουσιάζει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ο επίτροπος αρμόδιος για θέματα Διεύρυνσης, Όλιβερ Βάρχελι, οι προοπτικές ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, «συνεχίζουν να επιδεινώνονται». Η έκθεση επισημαίνει ότι η Άγκυρα «αντιμετωπίζει σοβαρά εμπόδια όσον αφορά τη δημοκρατία, το κράτος Δικαίου, τα θεμελιώδη δικαιώματα και την ανεξαρτησία του δικαστικού σώματος. Οι συνεχιζόμενες συλλήψεις ηγετών της αντιπολίτευσης, ακτιβιστών για τα ανθρώπινα δικαιώματα, δημοσιογράφων, μελών της κοινωνίας των πολιτών και ακαδημαϊκών στο πλαίσιο της αντιτρομοκρατικής νομοθεσίας είναι βαθιά ανησυχητικές». Επιπλέον, η Κομισιόν επικρίνει την Άγκυρα για την απουσία προόδου στην καταπολέμηση της διαφθοράς και τον μη αποτελεσματικό διαχωρισμό των εξουσιών στη χώρα.
Στα θετικά στοιχεία της έκθεσης για την Τουρκία περιλαμβάνεται η εκστρατεία της Άγκυρας κατά της εγχώριας και της διεθνούς τρομοκρατίας και τη συνεργασία της με την Ε.Ε. για τον εντοπισμό και την επιστροφή ξένων τρομοκρατών.
Σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό, η έκθεση κάνει λόγο για «ορισμένα βήματα προόδου». Η Κομισιόν επαινεί τις «εξαιρετικές προσπάθειες» της Τουρκίας για την υποδοχή περίπου τεσσάρων εκατομμυρίων προσφύγων από τη Συρία και άλλες χώρες. Επισημαίνεται ότι «το 2019 η Τουρκία κατέβαλε προσπάθειες να εφαρμόσει το Σύμφωνο ΕΕ-Τουρκίας του 2016. Διαδραμάτισε ρόλο-κλειδί στην αποτελεσματική διαχείριση των μεταναστευτικών ροών κατά μήκος της διαδρομής της Ανατολικής Μεσογείου».
Ωστόσο, η Κομισιόν επικρίνει την τουρκική κυβέρνηση επειδή τον περασμένο Μάρτιο, «ενθάρρυνε ενεργά μετανάστες και πρόσφυγες να πάρουν τον δρόμο για την Ευρώπη μέσω της Ελλάδας».
Εξωτερική πολιτική
Η έκθεση της Κομισιόν τονίζει ότι «η τουρκική εξωτερική πολιτική συγκρούεται όλο και περισσότερο με τις προτεραιότητες της Ε.Ε. για μια κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ)».
Η έκθεση κατηγορεί την Άγκυρα για «παράνομες ενέργειες και προκλητικές δηλώσεις» κατά της Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο. Ειδικότερα, επισημαίνεται ότι «οι εντάσεις στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου αυξήθηκαν περαιτέρω κατά την περίοδο αναφοράς ως αποτέλεσμα των παράνομων ενεργειών και προκλητικών δηλώσεων της Τουρκίας που αμφισβητούν το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να εκμεταλλεύεται πόρους υδρογονανθράκων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η Τουρκία έστειλε δύο γεωτρητικά και δύο σεισμικά σκάφη στην Κυπριακή ΑΟΖ, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών που έχουν αδειοδοτηθεί από την Κυπριακή Κυβέρνηση σε ευρωπαϊκές εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου, καθώς και σε χωρικά ύδατα της Κύπρου. Οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις συνόδευσαν τα γεωτρητικά και τα σεισμικά πλοία κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεών τους, θέτοντας σοβαρή απειλή για την ασφάλεια της περιοχής. Η Τουρκία αμφισβήτησε επίσης το καθεστώς της περιφραγμένης πόλης Varosha».
Υπενθυμίζεται ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υιοθέτησε περαιτέρω μέτρα κατά της Τουρκίας το Νοέμβριο του 2019 και αποφάσισε το Φεβρουάριο του 2020 να προσθέσει δύο άτομα στον κατάλογο των κυρώσεων για τις παράνομες γεωτρητικές δραστηριότητες στην Κυπριακή ΑΟΖ.
Η έκθεση αναφέρεται και στα συμπεράσματα του πρόσφατου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 1ης Οκτωβρίου, βάσει των οποίων, «σε περίπτωση νέων μονομερών ενεργειών ή προκλήσεων κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της, συμπεριλαμβανομένων σύμφωνα με το άρθρο 29 ΣΕΕ και το άρθρο 215 ΣΛΕΕ, προκειμένου να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και τα συμφέροντα των κρατών μελών της».
Εξάλλου, ευρεία αναφορά γίνεται και στο παράνομο τουρκολιβυκό Μνημόνιο, το οποίο «αύξησε τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς αγνόησε τα κυριαρχικά δικαιώματα των νησιών της Ελλάδας στην εν λόγω περιοχή.» Υπενθυμίζεται ότι το Δεκέμβριο του 2019, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε κατηγορηματικά την αλληλεγγύη του προς την Ελλάδα και την Κύπρο σχετικά με τις δράσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο και τονίζει ότι το Μνημόνιο παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να έχει νομικές συνέπειες για τρίτα κράτη.
Τέλος, η ΕΕ καταδικάζει τη μονομερή στρατιωτική δράση της Τουρκίας στη βορειοανατολική Συρία και προτρέπει την Τουρκία να τερματίσει τη στρατιωτική της δράση, να αποσύρει τις δυνάμεις της και να σεβαστεί το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο.