Υγεία

Μεσόγειος: Μέχρι και δύο μέτρα η άνοδος της στάθμης της θάλασσας

Οι εκτιμήσεις των επιστημόνων για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας και οι προειδοποιήσεις για τον αντίκτυπο.

Από μισό έως και τα δύο μέτρα αναμένεται να φθάσει, σε πολλές περιοχές της Μεσογείου, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, μέχρι το τέλος του αιώνα.

Αυτό έκανε γνωστό ο Αλέσσιο Σάττα, συντονιστής του Medwet (The Mediterranean Wetlands Initiative), παρουσιάζοντας τη σχετική επιστημονική μελέτη, τονίζοντας ότι «δεν πρόκειται να μείνει ανεπηρέαστη καμία απολύτως ανθρώπινη δραστηριότητα στις ακτές της Μεσογείου», και πρόσθεσε ότι «ολόκληρες περιοχές, ακόμα και χωριά θα οδηγηθούν στον αφανισμό». «Αυτή η βίαιη και απότομη μεταβολή της στάθμης της θάλασσας, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, δε δίνει περιθώριο στο οικοσύστημα να προσαρμοστεί και έτσι αναμένονται σημαντικές απώλειες στη βιοποικιλότητα, αλλά και στις ανθρωπογενείς δραστηριότητες τις επόμενες δεκαετίες», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Δέλτα Έβρου και Σαμοθράκης και περιβαλλοντολόγος Ανδρέας Αθανασιάδης.

Όπως εξήγησε ο κ. Σάττα, στο πλαίσιο συνάντησης δημοσιογράφων και ειδικών από τη Μεσόγειο στο Οριστάνο της Σαρδηνίας, που διοργάνωσε το IUCN σε συνεργασία με το Medwet και το Ίδρυμα Medsea, «η Μεσόγειος είναι το hot spot των hot spot της κλιματικής αλλαγής. Θερμαίνεται κατά 20% γρηγορότερα από τις υπόλοιπες θάλασσες του κόσμου, ενώ η άνοδος της θερμοκρασίας της αναμένεται να φθάσει τους 2,2 βαθμούς μέχρι το 2040 και τους 3,8 μέχρι το τέλος του αιώνα». Όπως εξήγησε, «η άνοδος της θερμοκρασίας της θάλασσας σε συνδυασμό με την αύξηση της θερμοκρασίας του αέρα και τη μεταβολή των βροχοπτώσεων είναι οι αιτίες που δημιουργούν το θερμοδυναμικό φαινόμενο της ανόδου της στάθμης των υδάτων της». Η Μεσόγειος περιλαμβάνει χιλιάδες χωριά, καθώς επίσης και δεκαπέντε μεγαλουπόλεις.

Όπως είπε, «τις προσεχείς δεκαετίες αναμένεται αύξηση των καυσώνων, αύξηση των ερημοποιημένων περιοχών, μείωση των βροχοπτώσεων, αλλά σημαντική αύξηση της έντασης και της συχνότητας των ακραίων καιρικών φαινομένων, ενώ περί τα 100 εκατομμύρια πολιτών αναμένεται να επηρεαστούν από τη διαθεσιμότητα των υδάτινων πόρων».

Σύμφωνα με τον ερευνητή του εθνικού συμβουλίου ερευνών της Ιταλίας Τζιοβάννι Ντε Φάλκο, στα επόμενα 80 χρόνια αναμένεται να υπάρξει μέση άνοδος της στάθμης της θάλασσας από 0,54 - 1,34 m.

Όπως τόνισε, «γεγονότα που ευνοούν το καταστροφικό αυτό φαινόμενο είναι η παράκτια οικοδομική δραστηριότητα, η υδραυλική ρύθμιση των ποταμών και η αλλαγή της χρήσης των κοιλάδων απορροής, η εκσκαφές αερίου και οι γεωτρήσεις, καθώς επίσης και η παράκτια αστικοποίηση». Όπως τόνισε, «η ανθεκτικότητα των ακτών στα ακραία φαινόμενα μειώνεται σημαντικά από την ανθρωπογενή δραστηριότητα» και πρόσθεσε ότι «οι ακτές επουλώνουν τις πληγές τους στη φυσική τους κατάσταση, σε αντίθεση με ακτές όπου υπάρχει έντονη οικιστική ανάπτυξη».

Βασική προτεραιότητα σύμφωνα με τον κ. Ντε Φάλκο είναι να προσδιοριστούν οι περισσότερο ευαίσθητες περιοχές στην κλιματική αλλαγή και να υπάρξει ένας σοβαρός σχεδιασμός.

Οι υγρότοποι φυσικές «ασπίδες»

Σύμφωνα με το MedWet, οι υγρότοποι είναι μία από τις φυσικές «ασπίδες», για τη μείωση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής. «Πέρα από την οικολογική και οικονομική τους αξία, επιπλέον, οι υγρότοποι μπορούν να συγκρατήσουν και να απορροφήσουν την άνοδο της στάθμης της θάλασσας», όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Αθανασιάδης, ωστόσο, όπως τονίζει, «απαιτείται σοβαρός σχεδιασμός και προετοιμασία για τα επόμενα 50 χρόνια, καθώς ήδη βρίσκονται υπό απειλή από τον άνθρωπο αλλά και το περιβάλλον». Όπως εξηγεί, «ήδη εκτιμάται ότι σημαντικές περιοχές των υγροτόπων θα βρεθούν έως και 20 εκατοστά κάτω από τη στάθμη της θάλασσας μέχρι το 2050, γεγονός που θα οδηγήσει σε πολύ σημαντικές απώλειες».

«Οι υγρότοποι εξαφανίζονται από τον χάρτη. Οι απειλές είναι η γεωργία, η οικιστική ανάπτυξη, η κλιματική αλλαγή, η μόλυνση, τα είδη ξενιστές», επισημαίνει το MedWet.

Σύμφωνα με την έρευνα, στη Μεσόγειο παρατηρείται μείωση κατά 48% των εκτάσεων των υγροτόπων από το 1970. Σε συνδυασμό με τη μείωση κατά 25% της ροής των ποταμών, μειώνεται η δυνατότητας ελέγχου των πλημμυρικών φαινομένων σε παράκτιες και χερσαίες περιοχές κατά 20%, ενώ το 36% των ειδών των υγροτόπων κινδυνεύουν να εξαφανιστούν.