Γενικά

Π. Θέμελης: «ο τάφος της Αμφίπολης έχει συληθεί»

Ενώ οι ανασκαφές πλησιάζουν προς το τέλος τους οι απόψεις των ειδικών συνεχίζουν να διίστανται.

Ο ομότιμος  καθηγητής Κλασσικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και ανασκαφέας της Αρχαίας Μεσσήνης, Πέτρος Θέμελης, εξέφρασε για μια ακόμη φορά την βεβαιότητα του, ότι ο τάφος της Αμφίπολης έχει ανοιχτεί από τυμβωρύχους πριν τον ανακαλύψουν οι αρχαιολόγοι.

Οι δηλώσεις του έγιναν με αφορμή την τελευταία σημαντική ανακάλυψη που σημειώθηκε, του κεφαλιού της σφίγγας. Σε δηλώσεις του στην εφημερίδα τα «Νέα», ο καθηγητής αναφέρει, «Αποτελεί αναμφισβήτητα μία ακόμη - την πιο πρόσφατη - απόδειξη ότι το μνημείο είναι συλημένο».

Ο κ. Θέμελης συνεχίζει «Απόδειξη που έρχεται να προστεθεί στις προηγούμενες: τις τρύπες στους τοίχους, τη σπασμένη πόρτα και τη φθορά στο ψηφιδωτό, καθώς πολλές φορές οι τυμβωρύχοι πίστευαν, και σε ορισμένες περιπτώσεις δικαίως, ότι θα βρουν θησαυρούς κάτω από τα ψηφιδωτά δάπεδα».

Ο Καθηγητής δεν δίστασε να αστειευτεί για το πως βρέθηκε στο σημείο αυτό το κεφάλι από τη σφίγγα, εκτός κι αν το πέταξε ο Ποσειδώνας και υποστήριξε πως το μνημείο έχει σίγουρα συληθεί κι όχι μόνο μια φορά.

«Η εμπειρία μας έχει δείξει ότι η πρώτη γενιά τυμβωρύχων κυνηγά το χρυσάφι. Δεν της περνά από το μυαλό να αναζητήσει οτιδήποτε άλλο. Από το μνημείο της Αμφίπολης όμως έχουν περάσει και φτωχοί μεταλλοκυνηγοί που εμφανίζονται στον χριστιανικό Μεσαίωνα, δηλαδή κάπου στον 8ο-9ο αι. Πρόκειται για ανθρώπους που αναζητούν μέταλλο για να φτιάξουν κυρίως αγροτικά εργαλεία σε μια εποχή που οι εμπορικοί δρόμοι ήταν κλειστοί. Έκαναν δηλαδή κάτι ανάλογο με αυτό που κάνουν σήμερα κάποιοι Τσιγγάνοι. Απλώς η πρώτη γενιά τυμβωρύχων έχει ως κίνητρο την απληστία. Θέλει το χρυσάφι. Και μπορεί να έδρασε και μόλις μια γενιά μετά από εκείνους που έφτιαξαν τον τάφο και γνώριζαν καλά το πολύτιμο περιεχόμενο του. Οι δεύτεροι κινήθηκαν από ανάγκη. Απέσπασαν τα κεφάλια των σφιγγών, τα οποία ήταν ένθετα, για να πάρουν το μέταλλο των συνδέσμων.  Το ίδιο έκαναν και με τα χέρια των Καρυάτιδων. Όλες αυτές οι καταστροφές πάντως, και ειδικά η σπασμένη μαρμάρινη πόρτα, δεν μπορεί να αποδίδεται σε σεισμούς και οβίδες, όπως έχω ακούσει να λέγεται», υποστήριξε.

Σε ερώτηση που του τέθηκε για το πού μπορεί να έχουν φτάσει οι τυμβωρύχοι και κατά πόσο η ερευνητική ομάδα μπορεί να φτάσει σε κάποια ακόμη εξαιρετική ανακάλυψη ο αξιότιμος καθηγητής απάντησε, «Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει, διότι δεν ξέρουμε αν ο τρίτος θάλαμος, ο οποίος τώρα ανασκάπτεται, είναι και ο τελευταίος. Δεν γνωρίζουμε πού τελειώνει αυτό το μνημείο, ούτε πόσες φάσεις είχε. Το μόνο σταθερό σημείο χρονολόγησης που έχει αποκαλυφθεί ως τώρα ότι είναι το ψηφιδωτό με την Αρπαγή της Περσεφόνης, το οποίο προέρχεται σαφέστατα τόσο τεχνοτροπικά όσο και εικονογραφικά από το περιβάλλον της Πέλλας και δεν υπάρχει περίπτωση να είναι δημιουργία του 2ου ή του 1ου αι. π.Χ.» προσθέτει.

Τέλος ο κ. Θέμελης εκτιμά πως η παρουσία των υπόλοιπων γλυπτών και δη των σφιγγών, αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο το ταφικό μνημείο να έχει χρησιμοποιηθεί σε περισσότερες από μία χρονικές περιόδους.