Δικαιοσύνη

Νομοσχέδιο για διαταγή πληρωμής κατά του Δημοσίου

Τη δυνατότητα να στρέφεται δικαστικά ο ιδιώτης κατά του Δημοσίου, όταν το τελευταίο του χρωστά, με διαταγή πληρωμής που θα εκτελείται άμεσα, προβλέπει νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης.

Η σχετική θέσπιση προσωρινής διαταγής αφορά αξιώσεις ιδιωτών από συμβάσεις, που έχουν συναφθεί με το Δημόσιο και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) στο πλαίσιο εμπορικής συναλλαγής.

Το σχετικό νομοσχέδιο, που συντάχθηκε σε (υποχρεωτική) εφαρμογή κοινοτικής οδηγίας του 2004, ετέθη σε δημόσια διαβούλευση, που θα ολοκληρωθεί την Πέμπτη, 23 Οκτωβρίου. Όπως προβλέπεται, εάν δεν υπάρχει σχετική συμμόρφωση του Δημοσίου επιτρέπεται η κατάσχεση δημόσιας περιουσίας, πράγμα, που όπως αναφέρεται (σε σχετική ανακοίνωση) αποτελεί ένα ισχυρότατο μέσο πίεσης στο Δημόσιο για να πληρώσει άμεσα τεράστια χρηματικά ποσά, που οφείλει σε προμηθευτές του αλλά και σε χιλιάδες επιχειρηματίες που συναλλάσσονται με το κράτος.

Παράλληλα, πάντως, προβλέπεται και η δυνατότητα του Δημοσίου ή του ΝΠΔΔ (κατά του οποίου θα εκδοθεί διαταγή πληρωμής) για άσκηση ανακοπής, με την οποία θα μπορεί να αμφισβητεί το σύνολο ή μέρος της απαίτησης του αντισυμβαλλομένου του.

Πρέπει να σημειωθεί ότι από την εν λόγω νομοθετική ρύθμιση εξαιρούνται απαιτήσεις που προέρχονται από φορολογικές υποχρεώσεις (επιστροφή φόρων ή καταβολή ΦΠΑ) και αποτελεί βασική μνημονιακή υποχρέωση (ν.4152 / 2013).  Πάντως ο κίνδυνος να επιβληθεί στη χώρα μας βαρύ πρόστιμο από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για μη συμμόρφωση στην Οδηγία αλλά και οι ισχυρές πιέσεις των χιλιάδων πολιτών και επιχειρήσεων που τους χρωστάει το Δημόσιο, έπαιξαν όπως φαινεται καθοριστικό ρόλο στις επιλογές.

Ο νέος νόμος, ειδικότερα, θα προβλέπει:

-Διαδικασία έκδοσης διαταγής πληρωμής κατά του Δημοσίου για οφειλές που προέρχονται από συμβάσεις προμηθειών, παροχής υλικών ή άλλες και οι οποίες έχουν εκτελεστεί.

-Η διαταγή πληρωμής κατά του Δημοσίου προβλέπεται ότι θα εκδίδεται μόνον όταν οι απαιτήσεις των πολιτών ή των επιχειρήσεων είναι «εκκαθαρισμένες και μη αμφισβητούμενες».

-Το ανώτατο χρονικό διάστημα για την έκδοση της διαταγής πληρωμής προβλέπεται σε 90 ημέρες από τη στιγμή που υποβληθεί η σχετική αίτηση στο αρμόδιο δικαστήριο. Η σχετική αίτηση  κατατίθεται στο Μονομελές Διοικητικό Πρωτοδικείο και συνοδεύεται με παράβολο που ανταποκρίνεται στο ένα τοις χιλίοις επί του ζητούμενου ποσού, με ελάχιστο ύψος τα 100 ευρώ.

-Διαταγές πληρωμής για χρέη προβλέπεται ότι μπορούν να εκδοθούν τόσο κατά του Δημοσίου, όσο και κατά των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά και κατά Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου. Οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (κυρίως τα νοσοκομεία) είναι που έχουν τις σημαντικότερες υστερήσεις στην πληρωμή προμηθευτών και γενικά συναλλασσόμενων πολιτών ή επιχειρήσεων.

-Η έκδοση της διαταγής πληρωμής κατά του Δημοσίου, των ΟΤΑ ή των ΝΠΔΔ, σημαίνει άμεση εκτέλεση της απόφασης για καταβολή των ποσών που οφείλονται και βεβαίως τη δρομολόγηση διαδικασιών κατάσχεσης δημόσιας περιουσίας.

-Κατασχέσεις δημόσιας περιουσίας (αν δε πληρώνει το δημόσιο) θα μπορούν να γίνουν μόνον στην λεγόμενη ιδιωτική δημόσια περιουσία και όχι σε κρατικά κτίρια, όπως υπουργεία κ.λ.π.