Γενικά

Αύξηση της απασχόλησης στο λιανεμπόριο τροφίμων

Θετικά είναι τα σημάδια στο τομέα της απασχόλησης στο λιανεμπόριο τροφίμων. Περισσότερες από 5.000 νέες θέσεις εργασίας το 2015.

Αύξηση της απασχόλησης στο λιανεμπόριο τροφίμων σημειώθηκε το 2015 ενώ αυξητική παραμένει η τάση και το 2016, σύμφωνα με ανάλυση του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) που πραγματοποίησε βάσει στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ και εμπειρική έρευνα σε εταιρείες του κλάδου.

Συγκεκριμένα από την επεξεργασία των στοιχείων απασχόλησης που παρέχει σε τριμηνιαία βάση η ΕΛΣΤΑΤ προκύπτει ότι την πενταετία 2010-2015 το λιανεμπόριο τροφίμων παρουσιάζει αύξηση της απασχόλησης κατά 4,5%, σε αντίθεση με το σύνολο του λιανικού εμπορίου το οποίο παρουσιάζει μείωση κατά -4,5% και συνολικά με την ελληνική οικονομία η οποία παρουσιάζει μείωση κατά -17,74%.

Πρακτικά το λιανεμπόριο τροφίμων το 2015 απασχολούσε 8,5 χιλ. περισσότερους εργαζόμενους σε σχέση με το 2010 ξεπερνώντας τους 193 χιλ. απασχολούμενους. Όπως σημειώνει το ΙΕΛΚΑ, η αύξηση της απασχόλησης έρχεται ενάντια στις πιέσεις που ασκεί η μείωση των πωλήσεων στον κλάδο η οποία για το ίδιο διάστημα έχει δείξει μειώσεις της τάξης του 25%.

Συγκεκριμένα, για το 2015 το λιανεμπόριο τροφίμων αύξησε την απασχόληση του 2,9% σε σχέση με το 2014, κατά 5,5 χιλ. εργαζομένους δηλαδή. Η τάση αυτή φαίνεται πως συνεχίζεται και το 2016 με το πρώτο τρίμηνο να παρουσιάζει αύξηση κατά 0,7% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2015. Συνολικά το λιανικό εμπόριο παρουσιάζει επίσης αυξητική τάση το 2015 με αύξηση κατά 1,8% σε σχέση με το 2014.

Εξαιτίας της αύξησης που παρουσιάζει την τελευταία 5ετία το λιανεμπόριο τροφίμων και της ταυτόχρονης μείωσης των άλλων εμπορικών κλάδων, πλέον η απασχόληση του λιανεμπορίου τροφίμων αντιπροσωπεύει σχεδόν το 30% συνολικά του λιανικού και χονδρικού εμπορίου, έχοντας σημαντικά μεγαλύτερες πωλήσεις μάλιστα από το λοιπό λιανεμπόριο. Παράλληλα, ενώ η άμεση απασχόληση στο λιανεμπόριο τροφίμων το 2010 αντιπροσώπευε το 4,37% της ελληνικής αγοράς εργασίας, το 2015 αντιπροσωπεύει το 5,34%, ξεπερνώντας κλάδους όπως είναι οι Κατασκευές, οι Μεταφορές και η Υγεία.

Σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ, η αύξηση αυτή της απασχόλησης στο λιανεμπόριο τροφίμων είναι αποτέλεσμα αρκετών παραγόντων:

- Της απελευθέρωσης των καναλιών πώλησης συγκεκριμένων προϊοντικών ομάδων (π.χ. απελευθέρωση της αγοράς βρεφικού γάλακτος, καπνού και τύπου, βιταμινών, συμπληρωμάτων διατροφής, νέα υγειονομική διάταξη) η οποία δημιούργησε αυξημένες ανάγκες απασχόλησης για προσωπικό στις εταιρείες του κλάδου.

- Τα ανεπτυγμένα δίκτυα προκαλούν επιπλέον νέες επενδύσεις στην οργάνωση, μηχανογράφηση και συντήρηση του δικτύου, προκειμένου να αυξηθεί η παραγωγικότητα των επιχειρήσεων, οι οποίες με τη σειρά τους προκαλούν νέες ανάγκες σε υψηλών προσόντων προσωπικού.

- Των εξαγορών και συγχωνεύσεων, οι οποίες οδήγησαν τις νέες μεγαλύτερες εταιρείες να προβούν σε προσλήψεις προσωπικού τις οποίες δεν ήταν εφικτό να κάνουν τα μικρότερα σχήματα. Παράλληλα στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων αποχώρησης επιχειρήσεων από την αγορά, τα καταστήματα των εταιρειών δεν έκλεισαν, αλλά συνέχισαν να λειτουργούν υπό νέες διοικήσεις.

- Της ανάπτυξης και εξυγίανσης των δικτύων του κλάδου των λιανικών πωλήσεων τροφίμων τα πρώτα χρόνια της οικονομικής ύφεσης την περίοδο 2010-2014 (κυρίως νέα καταστήματα σουπερ μάρκετ από τις μεγάλες και μεσαίες αλυσίδες του κλάδου, αλλά και αναβάθμιση του δικτύου με νέες τεχνολογίες, συστήματα και καινοτόμες διαδικασίες εξυπηρέτησης κλπ).

- Της ανάπτυξης νέων επιχειρήσεων στον κλάδο, είτε σε νέα κανάλια πώλησης όπως π.χ. τα ηλεκτρονικά σουπερμάρκετ, είτε σε εξειδικευμένα κανάλια όπως π.χ. delicatessen, εξειδικευμένα καταστήματα με ελληνικά προϊόντα, παραδοσιακά καταστήματα με τουριστικό χαρακτήρα κλπ.

Σε σχέση με τα ποιοτικά στοιχεία της απασχόλησης στον κλάδο των σούπερ μάρκετ, επισημαίνεται ότι οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ προσφέρουν εργασία σε ομάδες του πληθυσμού που πλήττονται περισσότερο από την ανεργία και αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες δυσκολίες στην εύρεση εργασίας, όπως οι νέοι, οι ανειδίκευτοι εργάτες και οι γυναίκες.

Επίσης, πρέπει να σημειωθεί η συμβολή του κλάδου στην αντιμετώπιση της ανεργίας στην επαρχία, εφόσον τα δίκτυα πωλήσεων των αλυσίδων δεν περιορίζονται στα αστικά κέντρα ή τις βιομηχανικές περιοχές της χώρας, αλλά καλύπτουν όλη την επικράτεια. Στο προσωπικό των αλυσίδων σούπερ μάρκετ υπερτερούν οι γυναίκες σε ποσοστά 65%-70%, ενώ περισσότερο από τα 2/3 των καταστημάτων των αλυσίδων δραστηριοποιούνται εκτός των μεγάλων αστικών κέντρων της χώρας.

Επιπλέον, μεγάλες εταιρείες του κλάδου έχουν αναγνωρισθεί και βραβευθεί επανειλημμένως για τις συνθήκες εργασίας που διασφαλίζουν για το προσωπικό τους, καθώς και για τις βέλτιστες πρακτικές τους στην ανάπτυξη του ανθρωπίνου δυναμικού.