Γενικά

Μισθολογικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, η διαφορά των συνολικών αποδοχών μεταξύ των δύο φύλων ανέρχεται σε 45,2%, την ώρα που ο ευρωπαϊκός μέσος όρος βρίσκεται στο 41,1%, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Σημαντική μισθολογική ανισότητα καταγράφεται ακόμα ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες, τόσο στην Ελλάδα τόσο και σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Ειδικότερα, στην Ελλάδα, η διαφορά των συνολικών αποδοχών μεταξύ των δύο φύλων ανέρχεται σε 45,2%, την ώρα που ο ευρωπαϊκός μέσος όρος βρίσκεται στο 41,1%. Παράλληλα, η μέση ωριαία αμοιβή των γυναικών στην Ευρώπη είναι κατά 16,3% χαμηλότερη από την αντίστοιχη των ανδρών, πράγμα που σημαίνει ότι, ετήσια, οι γυναίκες εργάζονται χωρίς αμοιβή 59 ημέρες περισσότερες σε σχέση με τους άνδρες.

Με αφορμή τη σημερινή Ευρωπαϊκή Ημέρα για την ίση αμοιβή ανδρών και γυναικών, πραγματοποιήθηκε από την Περιφέρεια Αττικής, εκδήλωση με θέμα: «Ισότητα αμοιβών ανάμεσα στα δύο φύλα - Υπάρχει;». Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, η διοικήτρια του ΟΑΕΔ Μαρία Καραμεσίνη, τόνισε ότι χάσμα των φύλων στις ωριαίες αμοιβές αυξάνει με την ηλικία και πρότεινε τρόπους με τους οποίους μπορεί να κλείσει η ψαλίδα. Συγκεκριμένα, μίλησε για επαναρρύθμιση της αγοράς εργασίας μέσα από την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων και την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας, για πολιτικές γονικών αδειών και φροντίδας για τη διευκόλυνση των γυναικών ώστε να μην διακόπτουν την εργασία τους, για κώδικα καλής πρακτικής για τις επιχειρήσεις και τους κοινωνικούς εταίρους, για επαναξιολόγηση των αντρικών και γυναικείων δεξιοτήτων και της μισθολογικής κατάταξης των ανδρικών και γυναικείων επαγγελμάτων και τέλος για μείωση του επαγγελματικού και κλαδικού διαχωρισμού.

Παράλληλα, η Περιφερειακή Σύμβουλος Φωτεινή Βρυνά, τόνισε: «Οι γυναίκες είναι φορτωμένες με πολλαπλούς ρόλους όπως σύζυγοι, μητέρες και υπεύθυνες για την φροντίδα των ηλικιωμένων της οικογένειας και ταυτόχρονα εργαζόμενες, με αποτέλεσμα να αδυνατούν να διαθέσουν το χρόνο που απαιτείται για την κοινωνική δραστηριοποίηση τους. Την εξαίρεση, και όχι τον κανόνα, αποτελούν οι περιπτώσεις αναδιανομής των ενδοοικογενειακών υποχρεώσεων μεταξύ των συντρόφων και ανακατανομής του ενδοοικογενειακού χρόνου υπέρ και των γυναικών».

Η μισθολογική διαφορά μεταξύ ανδρών και γυναικών στην Ελλάδα

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, η μισθολογική διαφορά μεταξύ των δύο φύλων στην Ελλάδα φτάνει το 15%. Η διαφορά των συνολικών αποδοχών μεταξύ των δύο φύλων είναι η διαφορά μεταξύ των μέσων ετήσιων αποδοχών μεταξύ γυναικών και ανδρών. Λαμβάνει υπόψη τρία είδη μειονεκτημάτων που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες: χαμηλότερες ωριαίες αποδοχές, λιγότερες ώρες εργασίας σε έμμισθες θέσεις εργασίας και χαμηλότερα ποσοστά απασχόλησης (για παράδειγμα διακοπή σταδιοδρομίας για τη φροντίδα παιδιών ή συγγενικών προσώπων). Στην Ελλάδα, η διαφορά των συνολικών αποδοχών μεταξύ των δύο φύλων αντιπροσωπεύει το 45,2% . Σύμφωνα με την κ. Καραμεσίνη αυτό οφείλεται στο συνδυασμό των χαμηλότερων αμοιβών (27% με 37% στην Ε.Ε.), με τις λιγότερες ώρες αμειβόμενης εργασίας (9% με 28% στην Ε.Ε.) καθώς και με το χαμηλότερο ποσοστό απασχόλησης.

Ποιες είναι οι αιτίες

Όπως αναφέρουν τα αποτελέσματα της έρευνας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η εικόνα αυτή οφείλεται σε μία σειρά παραγόντων.

Όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι οι θέσεις διοίκησης και εποπτείας καταλαμβάνονται κυρίως από άνδρες. Σε κάθε τομέα οι άνδρες παίρνουν προαγωγή πιο συχνά από τις γυναίκες και ως εκ τούτου αμείβονται καλύτερα. Αυτή η τάση κορυφώνεται στις υψηλές θέσεις, όπου οι γυναίκες αποτελούν ποσοστό μικρότερο του 3% των Διευθυνόντων Συμβούλων.

Παράλληλα, πολλές φορές οι γυναίκες αναλαμβάνουν σημαντικά άμισθα καθήκοντα, όπως το νοικοκυριό και τη φροντίδα των παιδιών ή συγγενικών προσώπων σε μεγαλύτερη κλίμακα απ' ότι οι άνδρες. Οι εργαζόμενοι άνδρες περνούν κατά μέσο όρο 9 ώρες την εβδομάδα σε άμισθες δραστηριότητες φροντίδας και νοικοκυριού, ενώ οι γυναίκες περνούν 26 ώρες που σημαίνει τουλάχιστον 4 ώρες κάθε μέρα. Το γεγονός αυτό αντανακλάται στην αγορά εργασίας με περισσότερες από 1 στις 3 γυναίκες να μειώνουν τις έμμισθες ώρες τους σε μερικής απασχόλησης, ενώ μόνο 1 στους 10 άνδρες κάνει το ίδιο. Δηλαδή, οι γυναίκες έχουν την τάση να περνούν περιόδους μακριά από την αγορά εργασίας συχνότερα απ' ότι οι άνδρες. Αυτές οι διακοπές στη σταδιοδρομία δεν επηρεάζουν μόνο τις ωριαίες αποδοχές, αλλά έχουν επίσης αντίκτυπο στις μελλοντικές αποδοχές και συντάξεις.

Επιπλέον, καταγράφεται διαχωρισμός στην εκπαίδευση και την αγορά εργασίας: αυτό σημαίνει ότι σε μερικούς τομείς και επαγγέλματα, οι γυναίκες έχουν την τάση να υπερεκπροσωπούνται, ενώ σε άλλους τομείς υπερεκπροσωπούνται οι άνδρες. Σε μερικές χώρες, τα επαγγέλματα που αναλαμβάνουν κυρίως γυναίκες, όπως η διδασκαλία ή οι πωλήσεις προσφέρουν χαμηλότερα ωρομίσθια απ' ότι επαγγέλματα που αναλαμβάνουν κυρίως οι άνδρες, ακόμα και όταν χρειάζεται το ίδιο επίπεδο εμπειρίας και εκπαίδευσης.