Γενικά

ΙΕΛΚΑ: Οι Έλληνες επιστρέφουν στο σπιτικό φαγητό

Ποιο είναι το διατροφικό προφίλ του Έλληνα καταναλωτή. Σημαντικές οι προοπτικές για το λιανεμπόριο τροφίμων.

Πρόσφατη μελέτη του ΙΕΛΚΑ βασισμένη σε δείγμα 2.000 ατόμων από όλη τη χώρα αναλύει τις διατροφικές συνήθειες των Ελλήνων όπως διαμορφώνονται σήμερα, καταγράφοντας σημαντικά θέματα που σχετίζονται και με τις αγοραστικές/καταναλωτικές συνήθειες σε σχέση με την αγορά τροφίμων και ποτών. Στο πλαίσιο της μελέτης αναλύονται σε βάθος η συχνότητα κατανάλωσης τροφών εβδομαδιαίως, καθώς και οι συνήθειες-αντιλήψεις που σχετίζονται με τη διατροφή, διαμορφώνοντας το συνολικό προφίλ του Έλληνα.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, η πλειοψηφία των γευμάτων σε ποσοστό άνω του 75% ετοιμάζεται καθημερινά στο σπίτι, ενώ το 95% των ερωτώμενων πραγματοποιεί τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα το κύριο γεύμα του στο σπίτι με φαγητό που είναι μαγειρεμένο στο σπίτι. Αντίθετα μόλις το 1% τρώει καθημερινά ως κύριο γεύμα φαγητό που δεν έχει ετοιμαστεί στο σπίτι και το 82% δεν παραγγέλνει πότε ή 1 φορά την εβδομάδα το πολύ «φαγητό απ’ έξω». Αντίστοιχα είναι και τα ποσοστά για την εστίαση εκτός σπιτιού, η οποία αποτελεί εβδομαδιαία συνήθεια για το 60% περίπου του δείγματος, ενώ το 37% δεν τρώει ποτέ ή σχεδόν ποτέ εκτός σπιτιού.

Τα αποτελέσματα αυτά έρχονται να επιβεβαιώσουν την διαχρονική τάση αύξησης του μαγειρέματος στο σπίτι και μείωσης του φαγητού απ’ έξω που καταγράφεται στις έρευνες καταναλωτών του ΙΕΛΚΑ την τελευταία 5ετία. Όπως φαίνεται περισσότεροι καταναλωτές δηλώνουν κάθε χρόνο ότι προτιμούν να μαγειρέψουν παρά να παραγγείλουν φαγητό απ’ έξω ή να επισκεφθούν κάποιο εστιατόριο. Συγκεκριμένα, το 2015 σχεδόν το 80% του δείγματος δήλωσε ότι πλέον προτιμάει να μαγειρέψει στο σπίτι παρά να παραγγείλει απ’ έξω. Αυτό δημιουργεί σημαντικές προοπτικές για το λιανεμπόριο τροφίμων και τους προμηθευτές, με αναβάθμιση κατηγοριών στα τρόφιμα και δημιουργία νέων προωθητικών ενεργειών.

Το αποτέλεσμα αυτών των τάσεων αποτυπώνεται εν τέλει στη μηνιαία δαπάνη των νοικοκυριών. Συγκεκριμένα, όπως προκύπτει από την ανάλυση των στοιχείων της έρευνας οικογενειακών προϋπολογισμών της ΕΛ.ΣΤΑΤ, ενώ το 2009 ένα μέσω νοικοκυριό για τη διατροφή του δαπανούσε ανά 100 ευρώ 62 ευρώ για αγορά τροφίμων και 38 ευρώ για εστίαση, το 2015 ξόδευε 70 ευρώ για αγορά τροφίμων και 30 ευρώ για εστίαση.

Δύο είναι οι λόγοι οι οποίοι φαίνεται να παίζουν σημαντικό ρόλο:

• Η μείωση διαχρονικά του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, η οποία έχει στρέψει πολλούς καταναλωτές στην φθηνότερη λύση του μαγειρέματος.
• Η φορολογία και η αλλαγή των συντελεστών ΦΠΑ η οποία έχει επηρεάσει και τις δύο κατηγορίες αγαθών. Αρχικά βέβαια η επίδραση στην εστίαση ήταν μεγαλύτερη, αλλά εν τέλει οι αλλαγές του 2015 σε πολλές βασικές κατηγορίες τροφίμων επηρέασαν και τα τρόφιμα, κάτι που θα φανεί κυρίως το 2016.

Όπως καταγράφεται στην ετήσια έρευνα καταναλωτών του ΙΕΛΚΑ, πλέον το 80% των επισκέψεων στο σουπερμάρκετ σχετίζονται άμεσα με το μαγείρεμα στο σπίτι. Συγκεκριμένα το 59% αφορά τις προγραμματισμένες εβδομαδιαίες αγορές και το 31% την επίσκεψη για συμπληρωματικές αγορές για κάποια νέα ανάγκη προϊόντος. Πρακτικά, πλέον ο μέσος καταναλωτής πραγματοποιεί σε εβδομαδιαία βάση πάνω από 15 επισκέψεις σε όλα τα σημεία που διατίθενται τρόφιμα (Σουπερμάρκετ, Λαϊκή αγορά, Κρεοπωλείο, Οπωροπωλείο, Ιχθυοπωλείο, Φούρνος, Περίπτερο κλπ), από τις οποίες οι 7,5 είναι άμεσα συνδεμένες με το μαγείρεμα.

Σε κάθε περίπτωση, οι προαναφερθείσες εξελίξεις αν και έχουν ως αφετηρία την μείωση του εισοδήματος του καταναλωτικού κοινού, αναμένεται σε βάθος χρόνου να έχουν ευεργετικά αποτελέσματα για την υγεία, καθώς οι έρευνες αποτυπώνουν μία γενικότερη στροφή προς την μεσογειακή διατροφή.