Γενικά

ΙΟΒΕ: "Χάνεται" το 30% από τις εισπράξεις ΦΠΑ στην Ελλάδα

Σύμφωνα με τη μελέτη η υψηλή υστέρηση στις εισπράξεις καταδεικνύει τις δυνατότητες σημαντικής αύξησης των φορολογικών εσόδων.

Το 30% από τις εισπράξεις ΦΠΑ χάνεται στην Ελλάδα, σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ, βάσει της οποίας η υστέρηση στα έσοδά του την περίοδο 2000-2011 να είναι η τρίτη υψηλότερη σε 26 χώρες της ΕΕ.

«Η υψηλή υστέρηση στις εισπράξεις ΦΠΑ καταδεικνύει τις δυνατότητες σημαντικής αύξησης των φορολογικών εσόδων από μεγαλύτερη εισπραξιμότητά του», επισημαίνει σε πρόσφατη μελέτη του το ΙΟΒΕ.

Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ «στην επίτευξη αυτού του στόχου θα μπορούσε να συμβάλλει η καθιέρωση χρήσης ηλεκτρονικών μέσων για ένα πολύ μεγάλο τμήμα των συναλλαγών, κυρίως μέσω της θέσπισης κατάλληλων κινήτρων (π.χ. έκπτωση στο φόρο εισοδήματος ή στο ύψος του ΦΠΑ, βάσει κατάλληλα σχεδιασμένων κριτηρίων)».

Στην ίδια μελέτη επισημαίνεται μεταξύ άλλων το γεγονός ότι ο ΦΠΑ δημιουργεί λιγότερες στρεβλώσεις στην οικονομία από άλλους φόρους, όπως οι φόροι εισοδήματος και η αποδοτικότητά του σε όρους εσόδων εξαρτάται από τον έλεγχο που υπάρχει στο τελικό στάδιο εφαρμογής του, δηλαδή στη λιανική αγορά.

Στη μελέτη η οποία γίνεται επίκαιρη ενόψει των παρεμβάσεων της κυβέρνησης σημειώνονται μεταξύ άλλων τα εξής 

Ο ΦΠΑ δημιουργεί λιγότερες στρεβλώσεις στην οικονομία από άλλους φόρους, όπως οι φόροι εισοδήματος. Η αποδοτικότητά του σε όρους εσόδων εξαρτάται από τον έλεγχο που υπάρχει στο τελικό στάδιο εφαρμογής του, δηλαδή στη λιανική αγορά.

Σύμφωνα με μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η έκταση της φοροδιαφυγής ΦΠΑ σε μια χώρα αποτελεί συνάρτηση, μεταξύ άλλων, του ύψους του κύριου συντελεστή και του ποσοστού ανεργίας.

Στην Ελλάδα, οι εισπράξεις από το ΦΠΑ αποκλίνουν αισθητά από τα αναμενόμενα (VAT Gap), με αποτέλεσμα η υστέρηση στα έσοδά του την περίοδο 2000-11 να είναι η τρίτη υψηλότερη σε 26 χώρες της ΕΕ (30%, έναντι μέσου όρου στην ΕΕ 15%).

Αυτή η υστέρηση καταδεικνύει τις δυνατότητες σημαντικής αύξησης των φορολογικών εσόδων από μεγαλύτερη εισπραξιμότητα του ΦΠΑ, π.χ. με καθιέρωση της χρήσης ηλεκτρονικών μέσων για ένα πολύ μεγάλο τμήμα των συναλλαγών, μέσω της θέσπισης κατάλληλων κινήτρων (έκπτωση στο φόρο εισοδήματος ή στο ύψος του ΦΠΑ κ.ά.), υπό κατάλληλα σχεδιασμένα κριτήρια. 

Βεβαίως, η ανάγκη αύξησης της συλλογής φόρων δεν περιορίζεται στο ΦΠΑ, εκτείνεται και σε άλλους φόρους, κυρίως στο φόρο εισοδήματος.