Γενικά

Στο «δρόμο» ο ενιαίος ΦΠΑ του 18%

Πού συγκλίνουν και πού αποκλίνουν οι διαπραγματεύσεις που συνεχίζονται με EWG και Brussels Group. Τι σημαίνει ο ενιαίος ΦΠΑ.

Συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις της Ελλάδας με τους δανειστές στο Brussels Group και θα συνεχιστούν και το Σαββατοκύριακο. Παράλληλα, σήμερα θα πραγματοποιηθεί έκτακτο Euro Working Group, στο οποίο θα πρέπει να επιβεβαιωθεί η σημαντική σύγκλιση απόψεων που έχει σημειωθεί.

Παρά το ότι ορισμένα ζητήματα παραμένουν ανοιχτά, τα σημεία όπου συγκλίνουν οι δύο πλευρές είναι πλέον αρκετά. Παράδειγμα αποτελεί το θέμα των εργασιακών. Σύμφωνα με ελληνικές διπλωματικές πηγές από τις Βρυξέλλες, σε ό,τι αφορά τις συζητήσεις για την αύξηση του μέσου όρου συνταξιοδότησης στην Ελλάδα, οι διαβουλεύσεις έχουν επικεντρωθεί στο τι μέλλει γενέσθαι μεταξύ 2020 και 2025 και δεν αφορούν σε καμία περίπτωση θεμελιωμένα και ώριμα συνταξιοδοτικά δικαιώματα.

Ως προς τα εργασιακά οι ίδιες πηγές ανέφεραν πως η διάσταση απόψεων ανάμεσα στις δυο πλευρές εξακολουθεί να είναι σημαντική και ότι επί της ουσίας δεν υπάρχουν άξιες λόγου διαπραγματεύσεις.

Η ελληνική κυβέρνηση έχει θέσει κόκκινες γραμμές και επιδιώκει μέσα σε αυτό το πλαίσιο να υπάρξει συμφωνία με τους εταίρους, οι κόκκινες γραμμές επιβεβαιώνονται μέσα από την κοινή δήλωση Πρωθυπουργού-Γιουνκέρ, δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος χθες κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών.

Ενιαίος ΦΠΑ: τι θα φέρει, τι θα «απολέσει»

Ένα από τα «καυτά» ζητήματα των διαπραγματεύσεων είναι αυτό της φορολογίας. Η πρόταση της κυβέρνησης για χαμηλότερο συντελεστή ΦΠΑ, στο 16% δεν γίνεται αποδεκτή από τους δανειστές, καθώς δημιουργεί δημοσιονομικό κενό, με συνέπεια τη λήψη πρόσθετων μέτρων. Για να μην υπάρξει διαφοροποίηση στα έσοδα του φόρου, ο ενιαίος συντελεστής ΦΠΑ, θα πρέπει να ανέλθει στο 18%.

Προς το παρόν εφαρμόζονται τρεις διαφορετικοί συντελεστές ΦΠΑ. Ο κανονικός ανέρχεται στο 23%, ο μειωμένος στο 13% και υπερμειωμένος στο 6,5%, ενώ στο ειδικό καθεστώς για τα νησιά του Αιγαίου, οι συντελεστές είναι μειωμένοι κατά 30%. Τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, δείχνουν ότι ο μεσοσταθμικός συντελεστής ΦΠΑ ανέρχεται στο 17,025%. Γεγονός που σημαίνει ότι στην περίπτωση κατάργησης όλων των ισχυόντων συντελεστών με την εφαρμογή μόνο ενός, αυτός θα πρέπει να είναι 17,025%, ώστε να μείνουν στα ίδια επίπεδα τα έσοδα του Δημοσίου από τον ΦΠΑ, να μην μειωθούν, ούτε να αυξηθούν.

Με δεδομένο όμως ότι στις διαπραγματεύσεις μεταξύ δανειστών και Αθήνας, το σχέδιο προβλέπει την εφαρμογή ενός ενιαίου συντελεστή κι ενός δεύτερου που θα αφορά στα φάρμακα και τα είδη πρώτης ανάγκης, ο 17,025% θεωρείται «μικρός». Αν εφαρμοστεί δεύτερος συντελεστής στο 6,5%, όπως προβλέπεται από το σχέδιο, τότε ο ενιαίος συντελεστής, θα πρέπει να φτάσει στο 18%, ώστε να μην υπάρχουν απώλειες στον κρατικό υπολογισμό και να μην απαιτηθούν και άλλα μέτρα για να καλυφθούν οι απώλειες αυτές.

Εφόσον «κλειδώσει» το μέτρο και εφαρμοστεί από το δεύτερο εξάμηνο του 2015 ο ενιαίος συντελεστής, τα νοικοκυριά θα δεχτούν σημαντικό πλήγμα, δεδομένου ότι το μεγαλύτερο τμήμα των δαπανών τους αφορά τις αγορές τροφίμων και το ηλεκτρικό ρεύμα, τα οποία σήμερα φορολογούνται με 13% και μετά θα φορολογούνται με 18%.

Από τις Βρυξέλλες προβάλλεται το αντεπιχείρημα πως ο ενιαίος συντελεστής θα οδηγήσει σε μείωση της φοροδιαφυγής. Προσθέτουν δε ότι, η μεγαλύτερη φοροδιαφυγή προέρχεται από τις υπηρεσίες που σήμερα φορολογούνται με 23%.

Στην περίπτωση που μειωθεί ο συντελεστής, εκτιμούν ότι το κίνητρο για τη φοροδιαφυγή θα περιοριστεί, κάτι που έγινε ορατό από τη μείωση των συντελεστών στην εστίαση που από το 23% πήγε στο 13%.

Βάσει αυτής της λογικής, θα πρέπει από την άλλη πλευρά να υπολογιστεί το ενδεχόμενο αύξησης της φοροδιαφυγής στα ενοικιαζόμενα δωμάτια, τα οποία σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι σήμερα, από το 6,5% θα πάνε στο 18%. Θα αυξηθεί δηλαδή κατά 177%, αν το ενοικιαζόμενο βρίσκεται σε νησιωτική περιοχή κατά 260%. Η ελληνική πλευρά, από την άλλη πιέζει ώστε το ΦΠΑ στον τουρισμό να ανέλθει στο 9%.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, προκύπτει ότι οι αξίες που θα έπρεπε σήμερα να φορολογούνται ανέρχονται στο ποσό των 126,6%.  Από αυτό το ποσοστό, τα 57,8% εντάσσονται στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ, άλλα 57,8 δισ. ευρώ στο 13%, 10 δισ. ευρώ στον υπερμειωμένο συντελεστή 6,5% και τα υπόλοιπα σε διάφορες άλλες κατηγορίες. Ωστόσο, σήμερα οι αξίες που φορολογούνται, ή διαφορετικά η βάση πάνω στην οποία επιβάλλεται ο ΦΠΑ, διαμορφώνεται στα 73,3 δισ. ευρώ. Δηλαδή για προϊόντα και υπηρεσίες ύψους 53,3 δισ. ευρώ δεν εκδίδονται φορολογικά στοιχεία, γεγονός που οδηγεί σε απώλεια εσόδων άνω των 9 δισ. ευρώ. Δηλαδή αντί για 21,5 δισ. ευρώ, εισπράττονται περί τα 12,4 δισ. ευρώ.